Azərbaycan
Respublikası Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin məlumatına görə,
dünyanın 70-dən çox ölkəsində 50 milyondan artıq azərbaycanlı yaşayır.
Dünya
azərbaycanlılarının 10 milyondan çoxu hazırda mühacirətdə yaşayır.
Dünyanın 5 qitəsində məskunlaşan soydaşlarımızın siyasi, iqtisadi və
sosial-mədəni fəaliyyəti yaşadıqları ölkələr, oradakı şərait, mənəvi
dəyərlər kimi müxtəlifdir.
Azərbaycanlılar Amerika qitəsinin Şimal, Mərkəzi və Cənub hissəsində daha çox məskunlaşıblar.
Amerika
Birləşmiş Ştatlarında 1 milyona, Argentinada 12 minə, Braziliyada 75
minə, Kanadada 170 minə, Meksikada isə 27 minə yaxın azərbaycanlı
yaşayır. Amerika qitəsi ölkələrində Honduras, Qvatemala, Peru və
digərlərində də soydaşlarımız məskunlaşıblar.
Amerika
qitəsində məskunlaşan azərbaycanlıların əksəriyyəti İrandan miqrasiya
etmiş soydaşlarımızdır. 1970-ci ildən etibarən Turkiyədən, 1991-ci ildən
isə Azərbaycandan bir qism soydaşlarımızın bu qitəyə axını
diasporumuzun tərkibinə və sosial-iqtisadi fəaliyyətinə öz təsirini
göstərib.
Azərbaycan diasporunun yayılma coğrafiyası və say tərkibinə görə
geniş olduğu ikinci qitə Avropadır. Son zamanların statistik
göstəricilərinə əsaslanan, Avropa azərbaycanlıların sayı Türkiyədə və
Rusiyada, milyonlarla, Ukraynada və Belarusda, Almaniyada, Böyük
Britaniyada yüzminlərlə, Norveçdə, Danimarkada, İsveçdə, Macarıstanda,
Fransada, İtaliyada on minlərlə, Polşada, İspaniyada, Avstriyada,
Albaniyada, Finlandiyada, Portuqaliyada on mindən çox göstərilir. Digər
Qərb ölkələrində məskunlaşmış azərbaycanlıların sayı müvafiq olaraq hər
bir ölkədə 2-10 min nəfər arasındadır.
Hollandiya, Belçika, Danimarka, İsveçrə və Almaniyada yaşayan
soydaşlarımızın əksəriyyəti Türkiyədən köçmüş azərbaycanlılardır. Böyük
Britaniya, Çexiya, Slovakiya, Polşa, Avstriya, Estoniya, Belarus,
Rusiya, Ukrayna, Moldova və Fransadakı soydaşlarımız isə İrandan və
Azərbaycan Respublikasından köçənlərdir.
Azərbaycan diasporunun üçüncü böyük hissəsi Asiya qitəsində
məskunlaşıb. Onların sayı Banqladeşdə, Hindistan, Əfqanıstan, Pakistan,
İordaniya və Orta Asiya respublikalarında yüz minlərlə, İndoneziya,
Yəmən Ərəb Respublikası, Yəmən Demokratik Respublikası, Çin, Birləşmiş
Ərəb Əmirliklərində, Oman, Səudiyyə Ərəbistanı və Suriyada on minlərlə,
İraqda isə təqribən bir milyona çatır.
Afrika qitəsində məskunlaşmış azərbaycanlıların sayı Misir və
Əlcəzairdə yüzminlərlə, Sudanda 17 min nəfərdir. Ümumilikdə, son
zamanlar aparılan araşdırmalar nəticəsində Cənubi Afrika Respublikası və
Zairdə də soydaşlarımızın məskunlaşdıqları müəyyən edilib. Avstraliya
qitəsində isə təxminən 10 minə yaxın azərbaycanlının yaşadığı barədə
məlumatlar var.
Azərbaycan diaspor təşkilatlarının məlumatları əsasında dünya ölkələrində yaşayan azərbaycanlıların sayını təqdim edirik: