1. Namazın fiziki quruluşumuza təsiri
a) Göz bullurunun yığılmadan göre bildiyi, belelikle da rahat olub
dinceldiyi mesafə texminen 1,5 metrdir. Bu mesafe ise namaz qılan
insanın secde etdiyi yere qeder olan mesafeye beraberdir. Melum olduğu
kimi, namaz qılarken secde edilen yere baxılır ve belelikle, insan özü
de bilmeden onun gözünün bullurları dincelir. Günde 40 rüket hesabı ile
bu istirahet 1 saata beraber olur ki, bu nemet de göz üçün böyük bir
sağlamlıqdır.
b) Orqanizmin en çox fealiyyet gösteren yerleri oynaqlardır. Namaz
qılmaqla oynaqların sertleşmesinin qarşısı alınır, onlar sağlam ve
müteherrik olur. Namaz hereketlerinden başqa heç bir hereket orqanizm
üçün bu qeder faydalı ola bilmez. Hem de namazın ibadet intizamı
esasında davam etdirilmesi oynaqlardakı bu rahatlığı bütün ömür boyu
saxlayır.
c) Üreyin fealiyyetinde ve onun duyğu sistemleri ile elaqesinde
elektromaqnetik oxlar olduqca ehemiyyetlidir. Namaz hereketleri zamanı
bu oxlar en ideal xetler üzre düzülür. Esasen sağlam insanların gündelik
elektromaqnetik tesirler neticesinde döş nahiyesinde hiss etdikleri
ağrılara namaz qılanlarda demek olar ki, esla rast gelinmir.
2. Namazın ruhumuza tesiri.
a) Gün erzinde birce saatlığa da olsa dünyanın derd-serinden xilas olub namaz vasitesile rahat nefes alırıq.
b) Namazımızı davam etdirsek, ayenin de emr etdiyi kimi, heddi aşmaqdan
ve eyni zamanda bir çox günahlardan uzaqlaşıb nefsden ve buna bağlı olan stresslerden xilas olarıq.
c) Namaz qılanlarda ister-istemez tevekkül hissi inkişaf edir,
belelikle de ruhi xesteliklerin yaranmasında mühüm rol oynayan
vesveseler (şübheler) aradan qaldırılır.
3. Namazın exlaqımıza olan tesiri.
a) Namaz qılan insan Allah-Tealanın hüzurunda oxuduğu "Fatihə"
suresinde verdiyi "Yalnız sene ibadet edir ve yalnız Senden kömek
dileyirik" vedini şüuraltı suretde inkişaf etdirerek öz exlaqi
seviyyesini tedricen nezerden keçirir. Hemin bu şüuraltı analiz meselesi
insana evvelce çetin gelir, sonralar ise öz yerini tutaraq onun exlaqi
seviyyesini yükseldir.
b) Namazı hetta formal yerine yetiren adamlar da secde etdikleri zaman
öz lovğalıq ve tekebbürlerini itirmiş olurlar. Exlaqi baxımdan en ağır
ve tehlükeli xestelik mehz tekebbürdür, eyni zamanda bütün
mübahiselerin, nifretin esasında nefsin bu zalım xesteliyi dayanır.
Namazı bir ibadet ciddiyyeti içinde qılan adamların qüruru ise onlar her
defe secde edende menevi hikmetde zenginleşir. Meseleye hetta sırf bu
baxımdan yanaşanda da belli olur ki, namaz exlaqın esasını teşkil eden
temel ibadetdir.
c) Namaz imana nezaret eden çox ayıq sayıq bir gözetçidir. İmanda
yarana bilen menfi hallar ve zeiflikler namaz qılanlarda müşahide
olunmur. Buna göre de imanın xestelikleri ve İslam dininin esas
qadağaları olan riya ve yalan xarakterimizden çıxmağa başlayır.
Belelikle de Peyğemberimizin (s) "Müselman yalan danışmaz" hökmü
reallaşır..