Biz dünyada imtahan olunuruq
Böyük səy göstərərək əldə etdiyiniz eviniz, əşyalarınız, geyimləriniz, yediyiniz yeməklər, əlvan rəngləri ilə göz qamaşdıran çiçəklər, yamyaşıl ağaclar, bədəniniz, saçlarınız, dəriniz, qısası, hər şey zaman ərzində köhnəlməyə, xarab olmağa, yaşlanmağa məhkumdur. Heç bitməyəcəkmiş kimi görünən dünya həyatı çox qısa imtahan dövründən ibarətdir və bütün gözəlliklər zamanla məhv olur.

Hər insanın həyata keçirmək istədiyi arzusu var. Bəzən bunların zamanı çox yaxın, imkanları da arzusunun reallaşması üçün uyğundur. Bəzi insanların da böyük istəklə arzuladığı hadisələrin həyata keçməsi isə, Allah`ın izni ilə, çox çətin olur. Bu insanların əlindəki maddi-mənəvi imkanlar və şərait arzularının reallaşması üçün kifayət etmir. Məsələn, yaşlı bir insan nə qədər geriyə qayıdıb gənclik illərində yaşamağı arzulasa da, Allah`ın adətullahına uyğun olaraq, bu, dünya həyatında mümkün deyil. Bu vəziyyəti hər kəs bilir, ancaq yenə də imkanları istəklərinin reallaşması üçün çox uyğun olan insanlar da, olmayanlar da bəzən xəyallarının reallaşmasını çox istəyirlər. Bu da dünyadakı imtahanın bir sirridir.

Dünya həyatı bir göz qırpımı qədər qısa müddətdə bitir və insanların əldə etdiyi xoşbəxtlik hissi də sona çatır. Bu səbəbdən, insan bütün diqqətini təkcə istəklərinin reallaşıb-reallaşmadığına deyil, sonsuz axirət həyatını qazanacaq əxlaqda olub-olmadığına verməlidir. Çünki bir insanın bütün arzuları məhz istədiyi şəkildə reallaşsa da, xoşbəxtliyi bir neçə onillik davam edir. Sonda mütləq bu nemətlər əlindən çıxır və ölümlə birlikdə sahib olduğu hər şey geridə qalır. Arzu etdiyi bütün gözəllikləri axirətdə əldə etməyi hədəf seçən insan isə bu xoşbəxtlik hissini əbədiyyən duyacaq.

İnsan bir anlıq bu həqiqət üzərində düşünməli və müqayisə etməlidir. Öz-özünə qərar verməlidir. Sadəcə dünyadakı gözəllikləri əldə etmək üçün çalışmağın insana heç bir faydası olmayacağını görməlidir. Allah istəsə, insana dünyada da nemət verə bilər və bu, bir insan üçün böyük lütfdür. Ancaq insanın bunu məqsədə çevirərək rahatlığı, xoşbəxtliyi, sevinci üçün bunu bir növ şərt qoşması çox böyük qəflət və xətadır. İnsan arzuladığı bütün nemətləri Allah`dan dünyada və axirətdə lütf etməsini diləyər, ancaq Rəbbimizin ona verdikləri ilə də sevinər. Əsas odur ki, bu xoşbəxtliyi sadəcə səthi xoşbəxtlik kimi görməsin, əbədi həyatında Allah`ın bütün istədiklərini verəcəyini ümid edərək yaşasın. Unutmaq olmaz ki, möminlər həm dünya və həm də axirət nemətlərinin ən gözəlinə qovuşarlar:

Dünya həyatında da, axirətdə də onlara müjdə vardır… (Yunis surəsi, 64)

Ülviyyə Əlizadə