Psixoloqlar ana və atalarından doğru cavabları ala bilməyən, danlanılan uşaqların, suallarını başqalarına yönəltməyə və cinsəllikdən utanıb çəkinməyə başlayacaqlarını ifadə edərək, bu vəziyyətlərin uşağın irəlidəki cinsi şəxsiyyət seçkisini və cinsi davranışları baxımından mənfi nəticələr doğura biləcəyi mövzusunda xəbərdar edir...

Uşaqların getməyə, danışmağa başlaması kimi cinsi olaraq da inkişafı normal inkişaflarının bir parçasıdır və cinsəllik ilə əlaqədar marağı özünü və xarici dünyanı tanıma müddətində digər bütün maraqları qədər təbiidir. Çoxu uşaq, sualları ilə bu marağı ortaya qoyar, sual soruşmasalar da  ana və atası tərəfindən uşaqlara cinsəllik haqqında təhsil verməlidir.

Uşaq, körpəlikdən başlayaraq toxunaraq bədənini kəşf etməyə başlar. Xüsusilə altı dəyişdirilərkən cinsi orqanına da toxunar və bu toxunuşun həzz verici olduğunu öyrənər. Uşağın cinsi orqanına sıxlıqla toxunmaq istəməsi ana və atanı narahatlıqlandırsa da əslində normaldır. 2-2,5 yaşlarında başlayan tualet təhsili ilə uşağın cinsi orqanına olan  əlaqəsi və marağı da artar. Ana və atanın uşağın bu  əlaqəsinə cavab verdiyi reaksiyalar hirslilik ya da uşağı maneə törədici xüsusiyyətdə olmamalıdır.
 
Xüsusilə 3-4 yaş aralığında uşağın cinsi şəxsiyyət duyğusu inkişaf edər. Uşağın, qız və ya kişi olduğunu fərq edib cinsiyyətini qəbul etməsi, bədənini tanıması sayəsində olar. Bu dövrdə, qız-kişi və uşaq-yetkin bədəninin fərqlilikləri uşağa ana və atası tərəfindən izah edilməlidir. Ana və ata, uşaq şəkilləri istifadə edərək bədən parçalarını, cinsi orqanları da daxil edərək tanıda bilərlər. Uşağın, yetkin bədəninin fərqli bölgələrini də şəkil üzərində görməsiylə, böyüdükcə necə dəyişdiyimizi öyrənməsi təmin edilmiş olar. Bu təhsil müddətində bədənimizin bəzi bölgələrinin bizə xüsusi olduğu və qorunması lazım olduğu uşaq qorxudulmadan vurğulanmalıdır.

Uşağın 3-4 yaşlarında cinsiyyətə xas xüsusiyyətləri öyrənməsi, daha sonrakı illərdə cinsi inkişafı üçün təşkil edici olacaq. Xüsusilə 3 yaş sonrasında, uşaqların qarşı cinsdəki yoldaşlarına istiqamətli əl-ələ alovlanma, öpmə, "səni sevirəm" demə kimi yetkinlərin cinsi davranışlarını təqlid etmə meyllərinin başladığı gözlənməkdədir. Uşağın qarşı cinsdən yoldaşına toxunması və ya onunla daha yaxın olmaq istəməsi normaldır və gerçək mənadakı cinsiliyi ehtiva etməz. Bu davranışlara istiqamətli olaraq ana və atanın həddindən artıq reaksiyalar verməsi, uşağın utanmasına və duyğularını gizləməyə başlamasına səbəb olacağından səhvdir.

Ümumiyyətlə məktəb əvvəli çağdakı uşaq  "mən necə oldum?" sualının cavabını da maraqlanar.  Bu sualı cavablarkən cinsi əlaqənin necə olduğu uşağa izah edilməz ya da hər hansı bir şəkildə göstərilməz. "Anadakı yumurta, atanın kiçik toxumu ilə bir araya gəlir və ana qarınına yerləşər" cümləsi ilə cavab vermək uyğundur. Bu izahatla birlikdə, hamilə bir qadının körpəsini bədənində harada daşıdığını və zaman içində körpənin necə böyüdüyünü göstərən şəkillər istifadə edilə bilər.

Ana və atanı uşağın cinsi davranışları arasında bəlkə də ən çox narahatlıqlandıran mövzu mastürbasiyadır. Hər uşaqda ortaya çıxmasa da qardaşın doğumu, ana atadan uzun davamlı ayrı qalma, ana və ata arasındakı uyğunlaşmazlıq, döyüş və ya boşanma kimi səbəblər, uşağın yaşadığı hüznü cinsi orqanını xəbərdar edərək unutmağa işinə  səbəb ola bilər. Mastürbasiya, tanı kitablarında psixoloji bir problem, psixopatoloji olaraq iştirak etməz. Ancaq bu vəziyyət, ailə içində uşağı təsir edən bir problem olduğunun siqnalıdır. Ana və atanın narahatlıqlanıb uşağa qızması və ya uşağın davranışını maneə törətməyə çalışması vəziyyəti pisləşdirə bilər. Doğru olan ilk yanaşma, mastürbasiyanı görməməzlikdən gəlib uşaqla daha çox vaxt keçirmək, onunla oyun oynamaq, şəkil etmək, gəzmək və söhbət etməkdir. Əgər işə yaramırsa və uşağın mastürbasiya etmə sayı gedərək artırsa, bir psixoloqdan ekspert dəstəyi almaq doğru bir qərar olacaq.