Bəzi riskli vəziyyətlər var ki həm körpənin həm də ananın sağlamlığını riskə salır, hətta ölümlərinə belə səbəb ola bilir.
Hamiləlikdə
yüksək risk meydana gətirən problemlər anada əvvəldən ola biləcəyi
kimi, hamiləlikdə də ortaya çıxa bilir.Qadına aid sağlamlıq
problemlərinə erkən diaqnoz qoyulduğu təqdirdə hamiləlik sağlam bir
şəkildə keçir.
Ən riskli 3 vəziyyət :
1. Hamiləliyə bağlı diyabet
Hamiləliyə
bağlı diyabet 100 ana namizədindən 3-5ində görülən ciddi bir
problemdir. İri körpə, doğumda çiyin ilişməsi (doğum zədəsi),
yenidoğulmuşda tənəffüs çətinliyi, yenidoğulmuşda qan şəkəri və kalsium
səviyyəsində enmə, sarılıq, erkən doğum, ana qarınında ölüm (qan
şəkərinin diyetlə təşkil edilə bilmədiyi hamilələrdə), uşaqlıq çağı
diyabeti və s körpədə səbəb olduğu problemlərdəndir. Ana namizədləri də
hamiləliyə bağlı diyabette bu risklərlə qarşı-qarşıya qalır: Aşağı,
preeklampsiya (hamiləlik zəhərlənməsi), infeksiyalar, çətin doğum,
vakuum ya da keyseriyyə ilə doğum, doğum sonrası qanaxma və s.
Qarşısının alınmasında diabetik diyet, məşq və lazım olsa insulin müalicəsi təklif edilir.
2. Hamiləlik əvvəli diabet
Hamiləlik
əvvəli diabet, aşağı riskində artma, erkən doğum, anadangəlmə
qüsurlar,ana qarınında körpə ölümü, amniyon mayesinin artması,
yenidoğulmuşun tənəffüs çətinliyi, yenidoğulmuşda qan şəkəri və kalsium
səviyyəsində enmə, körpənin qanında bilurubin səviyyəsində artma və
sarılıq, ürəkdə genişləmə, körpədə diabet riski və körpənin böyüməsində
gerilik kimi bir çox sağlamlıq probleminə gətirib çıxarır. Bu xəstəlik
eyni zamanda ananın sağlamlığını darisk altına alır. Diabetik böyrək və
göz xəstəliyi, diabetik əsəb pozğunluğu, hamiləlik zəhərlənməsi və
infeksiyalar, anada ən sıx görülən problemləri meydana gətirir.
Həm
körpənin həm də ananın sağlamlığını riskə atmamaq üçün hamiləlik
əvvəlində mütləq bir ginekoloqa və endokrinoloqa müraciət edilməlidir.
Uyğun müalicəylə hamiləlik əvvəli qan şəkəri ideal səviyyədə saxlandığı
təqdirdə sağlam bir hamiləlik keçirilə bilir. Hemoglobin A1C deyilən son
4-8 həftədəki qan şəkəri səviyyələri haqqında fikir verən parametrin
ideal səviyyədə olması lazımdır.
3. Hamiləlik zəhərlənməsi
Ana
namizədinin təzyiqinin 140/90 mmHg və üzəri və eyni zamanda sidikdə
zülal olmasına preeklampsiya, bir başqa deyişlə hamiləlik zəhərlənməsi
deyilir. Ümumi populyasiyada yüzdə 6-8 sıxlıqla rast gəlinən hamiləlik
zəhərlənməsi anada beyin qanaması, ağciyər şişi, böyrək çatmazlığı, ürək
çatmazlığı və qaraciyər çatmazlığına hətta ölümə belə yol aça bilir.
Erkən doğuma bağlı problemlər, ana qarınında inkişaf geriliyi və ölüm
isə hamiləlik zəhərlənməsinin körpədə gətirib çıxardığı problemləri
meydana gətirir.
Yüngül
preeklampsiyada ana namizədinə yataq rejimi təklif edilir. Aşağı risk
qruplu xəstələr idarəli şərtlər altında ayaqdan təqib edilə bilir. 37.
hamiləlik həftəsindən sonra, rəhm ağızı doğum üçün uyğun olduğunda,
anada ciddi pozulmalar meydana gəlsə və ya körpədə dəyişiklik halı
varlığında doğum etdirilir. Ciddi preeklampsiyada, 34. hamiləlik
həftəsinində doğum reallaşdırılır. 34. həftənin altındakı xəstələrdə isə
idarə edilə bilməyən şiddətli yüksək təzyiq, eklampsiya, qaraciyər və
böyrək funksiyalarında pozulma, qarın ağrısı, inadçı baş ağrısı və görmə
simptomları varsa yenə doğuma qərar verilir.