Ulduzun düşdüyü veziyyet beynimde dolanıb dururdu . Bu qadının başına gelenler meni cox üzürdü . Yazıq qadın stres üstüne stres yaşayırdı . Özümü onun yerine qoyub , bele bir veziyyete düşdüyümü tessevvürüme getirdikce ağlım başımdan oynayırdı . Bir de düşünürdüm ki , yaxşı ki bu romanımın qehremanları bir nesilin nümayendeleri olsalar da bir birlerinden xebersiz yaşayırdılar . Heç biri bir birinin başlarına gelenlerden xeberleri yox idi . Yoxsa bu heyat onlar üçün bir nesilin faciesi ola bilerdi
Heyatın vurduğu zerbeler ona calın - carpaz yaralar cekmişdi . Neden nece qısas alacağını bilmirdi . Ulduz sadece qisas üçün yaşayırdı . Artıq olan olmuşdu , deyen deymişdi . Adı üstünde er olan erinin ve onun dayısının ucbatından özünün ve uşaqlarının heyatı tarimar olmuşdu . Onları bir yere toplamaq üçün ancaq qisas almalıydı . İçinde , üreyinde qaynayıb qalxan kini boğazındakı qehere qarışıb badamcıqlarını ezirdi .Gözünü qan tutmuşdu , qana qan deyirdi . Qızını tuvaletde qoyaraq bir başa aeroporta gelib en yaxın zamanda tecili Moskva - Qazaxıstan - Bakı - Moskva bileti aldı . 4 gün sonra Qazaxıstana uçacaqdı ...
Arazdan başqa 8 nefer dustağı da maşına yığıb İran istiqametine yola cıxacaqdı . - İstanbuldan yola cıkan mahkum arabası Ankara va Karsda eğlenecek . En son Karsdan İğdır istiqametine yola cıkacaqdı . Ortalığa qoyulmuş masanın üstündeki xeritenin üstünde elindeki cubuqla yolu cızan Qulam etrafındakı adamlara dustaqları nece qacıracaqlarını planlaşdırırdı . Qulam qocalıb elden düşse de bir zaman qacaq , sonradan veten üçün gizli fealınığını davam etdirirdi . Ele kürekenleri de özü kimi inqlabcılardan idi. Asyanın ölümünden sonra evde teserrüfat işleri ile meşyul olub qızlarını böyütse de yene de fealiyyetini devam etdirirdi . Gizli keşfiyyatcı idi . Bezi yerlerden bezi melumatları ve bezi adamları ele kecirib öz tereflerine tehvil verirdi . - Operasıyon Iğdır - Kars yolunda şurda kurulacak . Operasiyon bak tam şurda , şu vadide yapılacak ve vatanparvarler kurtulacaklar - deye xeritede elindeki çubukla dairevi gösterdi . Hiç acımak yok teslim olmayan düşman anında öldürülecektir . Erler kurtularak , suriyaya keçirilecek ordan da Fransaya gönderilecek .İşte o zaman kahramanlığınızı görecem . Haydi koçlarım . Göreyim sizleri . Kana kan , dişe diş . Tebrizde , Hoyda , Erdebilde vatan için canlarını koyanların kısasını alacaz . Dördkünc masanın başına toplaşanların arasında Sila ve Qulamın kürekenleri de vardı . Her kes işinin başına kecdikden sonra Qulam Silaya dönüb ona bezi tapşırıkları verib onu istanbula yolladı .
Sila Araz ve Aliyenin işgencesini gözleri ile görüb özü de o işgenceni yaşamışdı . Hisslerine ve duyğularına hakim ola bilmirdi . Aliyenin işgencelerine döze bilmirdi. Ne olursa olsun , burdan qurtulmalı idi . O , bu işgenceden nece qurtulacağı barede planlar cızırdı . Nehayyet bir yolunu tapdı . Bunun için dostlarının tekrar etibarını qazanmalı idi . Onları hebs eden böyükleri ile danışıqlara girib özüne şans istedi . Ve ona növbeti tapşırıq verildi . İstanbulda toplaşan fealların olduğu bir binanı partlatmalı idi . Sila tapşırıq için yola cıxmışdı . Fealların qaldığı mehelleye gelib evin yaxınlığındaki bakkala girdi . Çörek ve qatıq alıb baqqalın qarşısındakı kiçik stulda oturdu . Çörekden kesib qatığına batırıb yemeye başladı . Baqqalın eks terefin adamı olduğunu bilirdi. Bura gelmekde de planı var idi . Fikiri feallara qurulmuş planı baqqala ötürerek fealları o binadan qurtarmaq idi . Onu da bilirdiki bu saat onun her addımını , dodağının terpenişin bele izleyirler . Çox ehtiyyatlı olmalı idi . Qapıda oturub çöreyini yeye yeye ağzını marçıldadır , iştahı açıq adam kimi beh behle yeyirdi . Sila nehayyet baqqalın diqqetini çekmişdi . Baqqal dezgahdan alıb kesdiyi kavurmanı Silanın elindeki çöreyin arasına töküb ona uzadarken Sila başın yırğalayaraq guya dua edirmiş kimi ; - Bu gece mekan partladılacaq . Ben partlatacağım . Tedbirli olun . Bu bir görevdir - ağzını marçıldadıb sesin ucaltdı ; - Allah razı olsun abi karnım aç idi . Baqqal meseleni başa düşüb ehmalca etrafı süzdü . Elini Silanın küreyine vurub ; - Afiyyet olsun bacım , helal olsun . Sila baqqala teref yaxınlaşmaqda olan adama baxıb , baqqala ehmalca işare etdi . - Abi , bi tane de su alıyım . Borcum na kadar ? - Buyur bacım , 150 milyon eder , varmı başka bir isteyin , qaribansın buralarda qaliba , - Evet abi , ablama misafir geldim , soysuz kocası üz vermeyince sokakta kaldım . Akşam 12 de memlekete döneceğim , Annem, İstanbuldan bir şeyler istemiş , gidib 7 metre kadefe kumaş alacağım . Buralarda bildiğin bir yer varmı abi ? Bakkal ona deyilen her sözü o deqiqe başa düşdü . Bele ki , saat 12 de partlayış baş tutacaq 7 metre mexmer parça ise o partlayış olacaq yerde olan 7 nefer feal idi . Bildiyi yeri de soruşmaqda yanı " bu parolu onlara ötüre bilersenmi ? " demek isteyirdi . Baqqal bir az aralıdakı parça dükanın Silaya gösterib onları izleyenlerin diqqetini yayındırdı . - Şu dükanda güzel kumaşlar vardır . Benim hanım da hep ordan alar . - Ohh , Allah razı olsun abi , karnım doydu - elindeki pulu baqqala uzadıb ; - Allah bereketini versin - deyib gede gede guya yaylığın düzeldirmiş kimi yaylığın ağzına cekib pıçıldayaraq son tapşırığını verdi ; - Beni ele vermeyin , onları gizli yolla çıkarın .
Gece İstanbulın mekezinde böyük bir partlayış cıxdı . Alovlar arasında amansız bir bağırtı sesi gelirdi . İceride yananlar ise feallar yox, ele kecirilmiş esrler idi . Ve belelikle Sila öz tereflerinin etibarını qazanıb qarşı terefin içine sızdırıldı . Sila heç zaman lazım olan melumatı öz terefine yox düşmen terefin sirletini Arazgilin destesine ötürürdü . Qulam Silanı başa düşürdü . Mehebbetin qalib gelmeyeceyi bir şey yox idi . O bilirdi ki , Arazı o zindandan yalnız ve yalnız Silanın mehebbeti qurtaracaq .
Qazaxıstan aeroportunda birbaşa rayon bazarına gelib bir metbex bıçağı alaraq evine getdi. Üreyindeki kin ağrı - acısını yadından cıxartmışdı . Bir fikirle yaşayırdı . İntiqam almaq . Evin önünde taksiden düşende yene eyni heyecanı yaşayırdı . Eve teref addımladıqca en son geldiyi gün yaşadıqları gözünün önünde canlandıqca yımuruqlarını düyürdü . Dişlerini qıcayırdı . Evin heyetine girende cantasından cıxardığı medikal elceyi eline geyindi . Qapını iteledi . Metbexden ses gelirdi . Metbexe sarı boylandı . İbrahim idi , deyesen yemek bişirirdi . O biri otaqlara boylandı . Heç kim yox idi, evde kimsenin olmaması onu sevindirib intiqam ateşini alovlandırırdı . Bundan gözel fürset ola bilmezdi . Sessizce içeri girende İbrahim iceride birinin olduğunu hiss etdi . Başını işinden ayırıb baxmadan rusca arxaya seslendi ; - Maşa sensen ezizim , kartoşkalı yumurta bişirirem , seni de içine qatıb yeyecem - deyib güle güle geri dönende Ulduzu qarşısında görünce çaşıb qaldı ; - Ulduz ? - Ulduz yox Maşa - deyib elindeki bıçağı düz üreyinin üstüne endirdi . Bıcağı çıxarmadan yerinde eşdi , eşdikce ele bil üreyindeki kini - kudreti bıcağın ucunda İbrahimin üreyine boşaldırdı . Boşaltdıqca qeh - qehe cekib gülürdü . Yere yıxılıb xırıldayan İbrahimin rengi meyit rengi kimi ağarmışdı . Yalvarış ve çaşqınlıq dolu baxışları Ulduzun gözlerine zillenmişdi . Bıcağı vurmaq Ulduza ne qeder asan gelmişdirse onu çıxarmaq o qeder de çetin idi . İbrahim ulduzun ayaqları altına yıxılmış gözletini berelderek Ulduza baxırdı , Ulduzun eli hele de bıcaqda idi . Ayaqları altında çabalayan erine nifretle baxıb nefesini cekib var güçüyle üzüne tüpürdü . Sanki içini yandıran nifret alovunu onun üzüne çırpdı . - Bu menim üçün - tekrar tüpürdü - tfu , bu da Meleyke üçün . Sen 5 manat etmez bir murdarçısan , senin murdar emellerine bizim heyatımız alt üst olub , it kimi geberib öleceksiz , sen de o Beşir murdar da... Qapıdan cıxanda qapıda Maşayla toqquşdu . Maşa tanımadığı qadının qarasınca söye söye elin qolun ölcüb içeri girmeyiyle qışqırıb bayra qaçması bir oldu . Maşa Ulduzun arxasıyca qacanda artıq Ulduz mehellede onu gözleyen taksiye minib uzaqlaşmışdı . Sabah gece Bakıya ucacaqdı . O vaxta qeder gizlenmeli idi . Demir yol vağzaluna yaxın bir parka gelib daldalıq yerde biraz orda oturdu . Yorğun idi yatacaqdı . Yuxu ve stres beynini yormuşdu . Bu saat ehtiyyacı olan bir şey vardı . Ancaq yatmaq . Mehmanxanaya gede bilmezdi . Belke de milisker bu cinayyetden indi xeber tutub her yerde İbrahimin qatilini axtarır . Birce burdan sag salamat getseydi ... - Verendaş, senetlerinizi teqdim edin . Dönüb baxanda qarşısında milisi görünce heyecandan ayaqlarını tıtıretdı . Özünü ele alıb çantasından pasportunu cıxartdı . - Mehbalıyeva Gülüzar ? - Beli . - Dağıstan vetendaşısız ? - Beli . Nolub , bir problem var ? - Bes burda ... - Gezmeye gelmişem ,- milisin sözün kesdi - bir problem var ? - Ulduz milisin elindeki pasportu vereqleyib Qazaxıstana giriş möhrünü milis işçisine gösterdi . - Yol hereketi qaydasını pozmusuz , akt tertib etmeliyik . Ulsuz derinden nefes alıb gülümsündü . - Men de deyirem nolub ? - Vetendaş , özünüze gelin , beyem azdır , sovet sosialıst respublikası qanun mecellesininin ... - Yerinde cerimemi ödeyecem - yene milisin sözünü kesdi - Cünkü zamanım yoxdur . Telesirem . Ele bu vaxt bir kişi onlara yaxınlaşıb , heç gözlemediyi halda Ulduzun beline sarılıb üzünden öpdü . - Xoş geldin, Gülzar , ezizim ! - ulduza göz vurub memura teref döndü . Nolub yoldaş Leytinat ? Ulduz tanımadığı adama baxa baxa qalmışdı . Bu kim idi ? Gülzar adını hardan bilirdi . Hem de bu adam Azerbaycanlı idi . Adam milisle işlerini hell edib Ulduzun cerimesini ödeyib milisle sağollaşdı . Ulduzun qoluna girib milise el salladı ; - Gedek ezizim , - Sen kimsen ? - Sakit ol , özünü şübheli aparırsan ! Biraz aralaşdıqdan sonra adam elini Ulduzun qolundan çıxarıb yaxınlaşmaqda olan taksiye el salladı . - Sen kimsen axı ? Meni tanıyırsan ? Deye azerbaycanca dedi . - Balaqerdeş qerdeşin size salamı var - Deyib tekrar qoluna girib taksıye iteledi . Balaqardaş adı onu yerinde dondurmuşdu . Demeli 1 ilden beri onun heyatındakı buqeder şansın sebebkarı Balaqardaş imiş. Demek özü göze görsenmese de her zaman onun qoruyucu meleyi imiş . Bes elinde tutduğu bu pastortu Nadya ona verende o bele bir işin Balaqardaş terefinden edileceyini niye hiss etmemişdi . Nece deyerler Köpek qaya kölgesinde yatırmış , ele bilirmiş öz kölgesiymiş . Demeli onun bura gelmesinden Balaqardaşın xeberi varmış , belke de bu cinayyetden de xeberi var, yocsa bu adam tesadüfen gelib bu boyda şeherin ortasında onu tapa bilmezdi . İçinde qeribe heyecan baş qaldırmışdı . Peşimançılıq ve qürur ikisi bir arada idi . Adamnan hec bir şey soruşmadan sakitce yanına düşüb taksıye mindi . Adını bilmediyi bu adam onu bir eve getirdi . Köhne bir binanın dar blokuna girib 3 cü mertebeye qalxdılar . Onları bir qadın qarşıladı . Hemin adam Ulduzu qadına tehvil verib getdi . İçeri tünlük idi . 4 5 otaqlı evin bütün otaqları adamla dolu idi . Yarı , çılpaq qadınlar evin içinde utanmadan kişilerin gözleri qarşısında serbest dolaşır , onlarla zarafatlaşırdılar . İçeride qıçı - başı , üzü göyermiş , qarayanız , ama saçları açıq sarıya boyanmış sinesi , göbeyi doymeli bir qadın diqqetini cekdi . Qadının bedeninin eziklerine canı yandı . - Yeqin eri döyüb - deye düşündü . Bele qadınlar Ulduzun yaralı yeri idi . Bu qadın haqqında bele düşünsede yene o qadını döyen erine haqq qazandırdı - Bu qeder kişilerin içinde bu nedir bele çılın - çılpaq . Nolsun anan evine gelmisen , insanda ar abır yaxşı şeydi - deye düşündü . Ev sahibesi Ulduza müveqqeti qalacağı otağı gösterib özü metbexe keçdi . Elinde dolu padinusla gelende ise Ulduz derin bir yuxuya getmişdi .
Qars İğdır yolunda planlaşdırdığı kimi yerlerini tutub dustaq maşınının gelmesini gözleyirdiler . Her kes öz yerini tutmuşdu . Sila emeliyyatdan önce İstanbuldan gelmeli idi . Hele ki ortalıqda yox idi . Qulam Siladan cox nigaran idi . Başına bir iş geldiyinden emin idi . Heç kim onun yerini bilmirdi . Bezen Qulamın ağlına pis fikirler gelse de özünü toplayıb bu fikiri başından cıxarmaq isteyirdi . - Esla Sila sevdiyine xeyanet etmez. Maşın ise lengiyirdi . 3 gün önce Sila teqib edilmişdi . Ve Qars emeliyyatına toplananlarla Silanın elbir olduğu bilinmişdi . Qulam Silani İstanbula yollayarken Silanı aradan qaldırmışdılar . Emeliyyat harda nece heyata keçirilecekdi bilinmirdi , ama bu operasiyon üçün bir plan qurulduğunu bilirdiler . Silanı ele kecirtmekle bu planı öyrenmeye çalışırdılar . Lakin mümkün deyildi . Sila bu operasiyondan xeberi olmadığını deyirdi . Düşmen başqa yola el atmışdı . Ne olur olsun düstaqlar İrana tehvil verilmeli idi . Nezeretxana otağına hebs olunmuş Sila planlarının pozulacağından narahat olsa da şübhe yaratmamaq üçün özünü cox sakit aparırdı . Ve bu sakitlik deyesen işe yaramışdı . Ya da başları dustaqlara qarışmışdı ne idise kimse onunla maraqlanmırdı . Qapıya yaxınlaşıb ; - Qardiyan ! - deye qışqırdı . - Ne bağırıyorsun ? - Tuvaletim var , tuvalete gidicem . Qapı acıldı . Osmanlıdan qalmış köhne taxta - uzeri suvanmış nezaretxananın demir barmaqlı qapısını açıb , çürümek üzre olan tuvaletin qapısına teref getdiler . İrelide nezaretci masasının üstünde siqaret tüstülenirdi . Masanın yanından keçereken eli qandallı olsa da masadan yanan siqareti qapıb bileyinden içeri yeritdi . Qolu yansa da vuna ehemiyyet vermedi . Allahına dua edirdi ki dehliz başındakı tuvalete catana qeder siqaret paltarının qolunu yandırmasın ve ya tüstülemesin yoxsa planı pozulacaqdı . Nezaretci qolunun qandalını acıb Silanı içeri ötürdü . İçeri giren kimi qapını bağladı siqareti qolundan cıxarıb üflemeye başladı . Közeren siqaret bitmek üzre idi . Tez eynindeki pambıq qoftasını çıxarıb siqaretin üstüne qoyub üfledi . Siqaret közerdikce pambıq köynek qaralmağa başlayırdı . Çetini od alana qeder idi . - Haydiii ! - nezaretci qapını döydü . - Az daha bekleyin qardiyan hanım üşüttüüm qaliba ishal olmuşum - deyib ağzıyla ses çıxardı . - Haydı , haydı çabuk ol . Ahhh . Budur köynek od tutdu . Köyneyi getirib cürük qapıya tutdu . Qapı bir anda od tutdu . Qapını açan nezaretcinin üzünü alov qarsdı . Elini silahına atınca Sila boş dayanmayıb yumuruğu ile nezaretcinin gözünden tutuzdurdu . Deyen zerbeden gözü qaralmış nezaretçi tetiyi çekmek isterken Sila onun barmağından tutub qanırdı . Ağrıdan bağırmaq isteyen nezaretçinin ağzını tutub var gücüyle başın divara cırtdı . Quru divarlar od tutmuşdu . Sila nezaretçinin silahını qapıb herekete kecdı . Bacardığı qeder ses salmamalı idi . Planı baş tutmuşdu . Tez huşunu itirmiş nezaretçi qadının paltarını cıxarıb eynine kecirtdi . Tavandan asılmış yağ lampasını cıxarıb açdı . Ve yere dagıdaraq alovun üstüne tökdü . Bir anda içeri gün kimi aydınlaşdı . Dehlizin o biri başında canlanma meydana gelmişdi . Nezaretciler herekete kecmişdi . İçerideki nezaretciler gelmeden burdan qacmalı idi . Yaxınlıqdakı çöl qapıya yaxınlaşıb bağırmağa başladı . - Yardım edin , yanıyorrrr !!! Nezaretçiler qapının gözlüyünü açıb iceri baxdılar . Silanı resmi geyimde görüb onu nezearetci sandılar . Dehlizin o biri bölümündeki nezaretçiler de gelib çıxmışdılar . Başları yerde alışıb yanan dostlarını söndürmeye çalışırdılar . İçerideki dusraqların qışqırtısı , nezaretçilerin sesine qarışmışdı . Bir terefden de yanğın tebili içeride emelli başlı panik yaratmışdı . Qapı açılan kimi Sila diqqeti yayındırmaq üçün önce içeri giren nezaretçilerle beraber özünü içeri atdı . Özünü meşgul gösterib gözden yayınan kimi elinde vedre , bayıra qaçdı ... Arazgili çoxdan yola cıxartmışdılar . Onların gedecekleri yolu her ehtimala qarşı deyişmişdiler . İrana başqa yoldan kecirecekdiler . Özü arxalarından getse de çatıra bilmeyecekdi . Dustaqları başqa yolla aparacaqlarını bilirdi. Qulamgilin planları pozulmuşdu . Onlara bu barede melumat vermeli idi . Özünü demir yol stansiyasına verib telefon köşklerinden birine girdi . Nömrelerini cevirib , merkezi yığdı . Elde etdiyi melumatı onlara ötürüb telefonu asdı . Derinden nefes alın ara mehellelere girdi . Evlerin bakonlarından asılmış qadın paltarlarının birini açıb üstündekileri çıxartdı . İslaq paltarları eynine geyinib , çemberle başını çaldı . Tekrar demir yol standiyasına geldi . Stansiyaya gelen ilk qatara minib vaqonların içinde gezişmeye başladı ... Silanın verdiyi melumat Qulamın destesine ötürülmüşdü .Qulam tecili desteni başına toplayıb kvadrat masanın arxasına keçib başqa bir plan cızmağa başladı . Bu defeki plan Hakkari - Suriya üzerinde idi . İstanbuldan cuxan mehbuslar Hakkariye catmadan onlar öz yerlerini tutmalı idi .
Yuxudan qalxanda emelli başlı yüngülleşmişdi . Yatağın içinde gerneşib tavana baxdı .dünenki hadise gözlerinin qarşısından getmirdi . İbrahimi bıcaqlamağı gözünün qarşısına geldikce tükleri ürpenir . Üreyini heyecan sıxırdı . İbrahim ölübmü qalıbmı hec xeberi yox idi . Özünün bu qeder qeddarlaşmasına inana bilmirdi . Nece olub ki o bu qeder zalımlaşıb , bir insanın ömrünü bir göz qırpımında nece kese bilerdi ki ? Qalxıb pencerenin önüne kecdi . Perdeni az aralayıb bayıra baxdı . Şeherde işıqlar sayrışırdı . Sakitlik idi . Qolundakı saata baxdı . Gece 4 yarısı idi . Qapını açıb ehmalca otaqdan cıxdı . Otağın içinde balkonda yataqlar açılmış . İceride çoxlu adamlar yatmışdı . Bir ailenin bu qeder üzvü olardı heç ? Barmaqlarının ücunda keçib dehlize cıxdı . Aralı qapılara boylana boylana tuvalete teref keçdi . Bayaq gelende gördüyü genc qadın iceride bir nece kişiyle beraber idi . Qapıların arasından gördüyü bu menzereden başa düşdü ki, onun qaldığı ev aile evi deyil , günlük ve ya bir iki saatlıq geçelemelik bir pansyonmuş . Otağına kecende gözü küncdeki diyircekli telefona sataşdı . Ehmalca telefonu götürüb otağına keçerek qapını örtdü . 07 yığıb qulağına tutdu . Azerbaycanı yığıb İsmayılla danışmaq isteyirdi . Telefonun o başında yuxulu qızın sesi gelende desteyi üstüne asdı . - Neynirsen Ulduz? Özüne gel ! Bu saat belke de seni hamı axtarır . İndi telefonla derdleşmek vaxtıdır ? Sabah gece çıxırsan yola . Senin burda olmağını heç kim bilmir . Nadyaya uşaqları tapşıranda dincelib özünü toparlamaq üçün Raisagilin kendine gedeceyini demisen . Ehtiyyatlı ol . Bir hefte sonra gör başına neler gelir ...
Mehbus maşınınının qarşısında böyük bir qoyun sürüsü ve at arabası gedirdi . Ucu bucağı görünmeyen tozlu torpaqlı kend yolunda quru ot yüklenmiş at arabası yoldan cıxıb maşına yol vermeyince maşının penceresinden jandarma komutanı başını çıxardıb çobanları ve arabacını sesledi . İçeride dustaqlarla beraber oturmuş Araz oturduğu yerden dikeldi . Qapı ağzında oturmuş jandarmalara baxıb onların üzündeki ifadeden tedbirini görmeye başladı . Onunla beraber olan Haci Muhammed adlı bir dustaq Arazın baxışlarından ne demek istediyini anladı . Dikelib demir barmaqlı pencereden bayra baxdı ; - Oğlum ,bir durdurun arabayı , tuvalete ihtiyyacımız vardır - Yok yaa , belki başka ihtiyyacın da var ? - Yaa oğlun yaşlı başlı adamım , kaç saattır yoldayız altımamı yapacamğım? - Burası sana beş yıldız otelmi lan ? Kendine gel . Ne yaparsan yap - deye esger yaşlı adama bozardı . Araz maşının barmaqlıqlardan süzülüb gelen qoyun - quzu meleşmesi arasından Qulamın sesini eşitdi . Komutan onunla danışırdı . - Az sabret komutan bey , sen bu cahillere aldırma , okumamış , görgüsüz çobanlara ne aldırarsın . - Haydı cabuk ol , çabuk işimiz gücümüz var . İceride de Hacı Muhammed özünü tutamayıb yerinde quvırınca , icerideki esger komutanı sesledi , - Komutanım , mahbusun tuvalet ihtiyyacı vardır , napıyım . - Sakın , burda olmaz , biraz beklesin - üzünü çobanlara tutub ; - Yaa arkadaş allahını seveyim , bizi yolumuzdan etmeyin , açın şu yolu . Çobanlar yola dağılmış qoyunları maşının arxa terefine hayladıqca qoyunlar maşını dövreye aldılar . Maşın ne ireli ne de geri gede bildi . Qoyunların arasında sıxışıb qalmış komutan maşından düşüb elindeki avtomatı çomaq kimi işlederek qoyunları hayladı . . - Haydi , haydi ...- Qulam komutana baxıb güldü.başına çaldığı ağ çalmanı açıb boyun boğazının , beyazlaşmış saçlarının terini sildi . - Hay allahına kurban olayım komutan bey , vallaha komutanım sana çobanığı çok yakıştırdım , maşallah . - Ne diyorsun sen be ihtiyar adam ? Tövbe , tövbe - tek bacarmadığını görüb maşının arxasına kecdi qapını açıb esgerleri sesledi ; - İkiniz kalın . Siz gelin ! Araz ani açılıb qapanan qapıdan maşının arxasındakı saman dolu at arabasını ve çoban qılığında Qulamın yeznesini - bacısının erini gördü . İçini sevinc bürüdü . Qapı bağlanmadan herekete kecmeli idi . Qandallı elini yanında oturan esgerin boynuna salıb onu boğmağa başlayınca o biri dustaqlar da herekete keçdiler . Her şey bir göz qırpımında oldu . Arabadakı samanın altından açılan ateş bir göz qırpımında esgerleri ve komutanı yere serdi . Qulam komutanın yanına gelib avtomatını götürüb yere düşmüş meytine bir tepik ilişdirdi . Sene demişdim ben senden iyi coban olur - Deyib komutanın yerine keçib ; - Bas qaza ! - deye şofere emr etdi .
Arazın hebsden qurtarıllması meni sevindirirdise de Silanın ve Ulduzun başına gelecekler meni o qeder de narahat edirdi . Hele o körpe qızın aqibeti ne oldu heç bir şey bilinmirdi . Ulduz nece qaçacaq , İbrahim öldümü , qaldımı ? Beynimde bir sürü suallar vardı . Bu suallara Baharın yazdığı mesajlarda hele cavab tapa bilmemişdim . Gözlerim yorulmuşdu . Elimi saxlayıb ayağa qalxıb metbexe keçdim ve çay qoydum ...