Rus dilini Qadınlar.Bizdə öyrənək

Müəllif: Narın Yağış
Şərhlər: 3
Baxılıb: 3 796
Səs ver:
(səs: 2)
Bu dərsdən etibarən biz sizinlə morfologiya bölməsini öyrənəcəyik

İsim

İsim-cümlənin (кто?,что?) suallarına cavab verən və əşyanı ifadə edən müstəqil bir hissəsidir.İsim cümlədə

əsasən mübtəda,tamamlıq və zərflik kimi çıxış edə bilir,lakin cümlənin bütün üzvləri kimi də çıxış edə bilər.

İsim aşağıdakı qruplara bölünür:

-müəyyən (конкретные)-(стол,мальчик,волк,солнце))

-qeyri-müəyyən (отвлечённые)-Hərəkət və vəziyyət bildirən (бег,болезнь),tərkib və keyfiyyət bildirən(храбрость,синева))

-toplu (собирательные)-(листва,молодёж,студенчество).

Əsas xüsusiyyətləri-xüsusiyyət,ümumilik,canlılıq,cansızlıq,cins və hallanma.

Dəyişkən xüsusiyyəti-tək və cəm olması,hallanması

Başlanğıc forma-adlıq halın təki.

Xüsusi və ümumi,canlı və cansız isimlər.

1.Xüsusi isimlər-ayrı-ayrı şəxsləri və tək predmetləri ifadə edir.Xüsusi isimlər böyük hərflərlə yazılır.Xüsusi

isimlərə familiya,ləqəb,coğrafi adlar,qəzet və jurnal adları,müəssisə adları,astronomik adlar daxildir.

Низами,Баку,Кура,”Караван” (журнал),Меркурий (планета)

2.Ümumi isimlər-bütün həmcins predmetlərin adlarıdır.

Человек,тетрадь,город,журнал,балет.

Xüsusi isimlər ümumiyə və əksinə çevrilə bilir :

Рентген (учёный)-рентген (луч)

луна (месяц)-Луна (планета)

II.Canlı </strong>isimlər canlı predmetləri ifadə edir.кто?sualına cavab verir.

мальчик,жираф,бабочка.

Canlı isimlərin təsirlik hal forması yiyəlik hal forması kimi çıxış edə bilir.
Təsirlik halın cəmi=Yiyəlik halın cəmi

Canlı isimlər

Вижу матрешёк (təsirlik halın cəmi)=нет матрешёк(yiyəlik halın cəmi) Kişi cinsinə mənsub isimlərin 2-ci dərəcəli hallanması zamanı müxtəlif canlı və cansız isimlər tək halda da təyin olunur: вижу котёнка (təsirlik hal)-отказался от котёнка (yiyəlik hal) Həmçinin canlı isimləri aşağıdakı qaydalarla da təyin etmək mümkündür: -ище sonluqlu isimlər (mahiyyət anlamında)-страшилище,чудовище. -insan anlamında olan predmetlər-лицо (=iştirak edən şəxs),язык (=əsir); -мертвец,покойник,утопленник,чебурашка,русалка,ферзь,кукла,туз,козырь,валет sözləri. -isimləşmiş bəzi sifətlər(isim hesab olunan):животное,парнокопытное,горничная. Сansız isimlər-cansız olan predmetləri ifadə edir və ЧТО? Sualına cavab verir. Стоя,дерево,цветок,книга,страна. Cansız isimlərin təsirlik halının cəm  forması adlıq halın cəm forması kimi çıxış edə bilir.

Təsirlik halın cəmi=Adlıq halın cəmi

Cansız isimlər

 

Вижу столы (təsirlik halın cəmi)=стоят столы(adlıq halın cəmi)

Həmçinin cansız isimləri aşağıdakı qaydalarla da təyin etmək mümkündür:

-труп sözü

-canlı predmetlərin cəm halını bildirən sözlər-группа,крестьянство,толпа,народ,стая,детрова

Tapşırıq 1.Сanlı və cansız isimləri təyin edin:

Гусь,люди,руки,чебурашка,валет,русалка,мертвец,котёнок,насекомое,кладбище,герцог,свет,статуя,

покойник,студенчество,бакинцы,толпа,ферзь,язык(пленный),народ,войско,кукла,труп,цыплёнок,

муравей, букашка,чудовище,студенты,помощник,врач,плакса.

Tapşırıq 2.Teksti yazın.Bütün isimlərin altından xətt çəkin.Xüsusi və ümumi,canlı və cansız isimləri göstərin.

Сыновья Эльдегеза начали править Азербайджаном.Неповиновение на юго-западе страны было

ликвидировано после разгрома правителя Мараги-Кара-Сюнгяра.

Когда Кызыл Арслан,обосновавшись в Тебризе,начал заниматься делами Азербайджана,местные

правители слали ему много несуразных писем о положении в управляемых ими областях.

Желая удержаться на своих постах,они скрывали истинные причины недовольства подданных.

Поэтому Низами,получив от Кызыл Арслана письмо,посвящённое вопросам поэзии и литературы,

в ответном письме рассказал о положении в стране и кратко изложил причины народного недовольства.

Низами писал,что бунты в сёлах и городах происходят по причине негодного государственного

устройства,что страна нуждается в коренных реформах,а правители,потерявшие доверие народа,

должны быть низложены.

В письме были затронуты и другие важные вопросы.Так,Низами сообщал,что национальная

культура Азербайджана находится под угрозой нападок со стороны сект и религиозных

фанатиков,а творцы,создающие культурные ценности,преследуются и изгоняются местными правителями.
 

Dəvət.

Приглашение.

Priqlaşeniye.

 içəri keçin.

Buyurun } soyunun.

                  əyləşin.

Войдите

Раздевайтесь }пожалуйста.

Садитесь

Vaydite

Razdevaytes }pajalusta.

Sadites

Xahiş edirəm ,…buraya

…mənə

…bizə         }yaxınlaşın.

…telefona

Подойдите,пожалуйста….сюда

ко мне

к нам

к телефону

Padaydite,pajalusta...syuda

ka mne

k nam

k telefonu

Bizimlə…

…kinoya

…muzeyə

…teatra               }gedək

…ekskursiyaya

(gəzintiyə)…

Пойдёмте

                            в кино

                            музей

вместе с нами } в театр

                            на экскурсию.

Paydyomte

      v kino

       muzey

vmeste s nami}v teatr

                    na ekskursiyu.

İcazə verin,sizi…

kinoya

teatra                  } dəvət edim.

restorana

rəqsə

Разрешите

                    в кино

пригласить вас..}  в театр

                                в ресторан

                                на танец

Razreşite

      v kino

priqlasit vas...}v teatr

            v restoran

          na tanes

Axşamı bizimlə keçirmək

istəmirsinizmi?

Gedək…

qayıdaq

avtomobildə    }gəzək.

velosipeddə

katerdə

Не хотите ли вы провести вечер с нами?

                                   на машине

Пойдёмте кататься…} на лодке

                             на велосипеде

                                     на катере.

Ne xatite li vı pravesti

Veçer s nami?

                                   na maşine

Paydyomte kakatsya...}  na lodke

                               na velasipede

           na katere

Bizimlə bir partiya…

şahmat

dama    } oynamaq istəmirsiniz?

nərd

Не хотите ли сыграть

                                в шахматы?

с нами партию…} в шашки?

                                 в нарды?

Ne xatite li sıqrat

v şaxmatı?

s nami partiyu...}        v şaşki?

                                   v nardı?

Sizi…dəvət edirəm.

Mən istəyirəm sizi(səni)…dəvət edəm.

Mən sizi (səni)…dəvət edə bilərəmmi?

Я приглашаю вас (тебя)…

Мне хочется…пригласить

 

Я хотел(-а) бы вас (тебя)

пригласить.

Ya priqlaşayu vas(tebya)...

Mne xoçetsya...priqlasit

 

Ya xotel(-a) bı vas(tebya)

priqlasit.

Sizi(səni)dəvət etmək olarmı(olmazmı)?

Можно ли (нельзя ли) пригласить вас(тебя)?

Mojno li (nelza li)

Priqlasit vas(tebya)?

Mən istərdim ki,biz...gedək.

 

Gəlin gedək.

İstəmirsənmi?

Sən (siz) mənimlə gedə bilərsənmi (-sinizmi)?

Мне хотелось бы с вами сходить…

Давай(-те) сходим (пойдём).

Не хочешь ли ты?

Ты(вы) можешь(-ете) пойти со мной?

Mne xotelos bı s vami

sxodit...

Davay(-te) sxodim (paydyom).

Ne xoçeş li tı?

Tı(vı) mojeş(-ete) payti sa

mnoy?

Mənimlə razısınızmı?

Вы согласны со мной?

Vı saqlasnı sa mnoy?

Mənimlə getməyə razılaşırsınızmı?

…razı olarsınızmı?

 

…razı olmazsınız ki?

Согласитесь ли вы

 

Вы не согласитесь     пойти со

                                   }  мной?             

Не согласитесь ли вы

Saqlasites li vı

 

Vı ne saqlasites      payti sa

                            }   mnoy?

Ne saqlasites li vı

Yaxşı olar ki,muzeyə gedək.

Pis olmazdı…

Kinoya gedək?

Birgə nahar edək?

Gəzək?

Sabah (axşam,bazar günü) bizə qonaq gəlin.

Хорошо бы сходить в музей.

Неплохо было бы…

Сходим в кино?

Пообедаем вместе?

Погуляем?

Приходите завтра (вечером,в воскресенье)к нам в гости.

Xaraşo bı sxodit v muzey.

Neploxo bilo bı...

Sxodim v kino?

Paabedayem vmeste?

Paqulyayem?

Prixadite zavtra (veçerom,v vaskresenye) k nam v qosti.

Sizin dəvətinizi məmnuniyyətlə qəbul edirəm.

Я с удовольствием принимаю ваше приглашение.

Ya s udavolstviyem prinimayu

Vaşe priqlaşeniye.

Bizə yenə(tez-tez) gəlin.

Заходите к нам ёщё (почаще).

Zaxodite k nam yeşşo (poçaşşe).

İcazə verin,ünvanınızı və telefonunuzu götürüm (yazım).

Разрешите записать ваш адрес и телефон.

Razreşite zapisat vaş adres

i telefon.

İcazə verin,sizi yola salım.

Разрешите проводить вас.

Raşreşite pravadit vas.

Siz çox diqqətlisiniz.

Вы очень любезны(внимательны).

Vı oçen

lyubeznı(vnimatelnı)

Mən sizi şənbə günü tamaşaya baxmağa dəvət etmək istəyirəm.

Я хочу пригласить вас в субботу на просмотр спектакля.

Ya xaçu priqlasit vas v

subbotu na prasmotr

spektaklya.

Məmnuniyyətlə.Sağ olun.

С удовольствием.Спасибо.

S udavolstviyem.Spasiba.

Mən sizi bağa dəvət etmək istəyirəm.

Мне хочется пригласить вас на дачу.

Mne xoçetsya priqlasit vas na

daçu.

Təşəkkür edirəm.Mən mütləq gələrəm.

Благодарю вас.Я обязательно приеду.

Blaqadaryu vas.Ya obyazatelno

priyedu.

Mən sizi bazar günü bizə dəvət edə bilərəmmi?

Я могу пригласить вас к себе в воскресенье?

Ya maqu priqlasit vas k sebe v voskresenye?

Bəli, bazar günü mən boşam.

Да,в воскресенье я свободен.

Da,v vaskresenye ya svaboden.

Bazar günü muzeyə gedək.Orada maraqlı sərgi var.

Пойдём в воскресенье в музей.Там интересная выставка.

Paydyom v vaskresenye v

muzey.Tam interesnaya

vıstavka.

Yox bazar günü stadiona gedək.Orada yüngül atletika üzrə yarışlar keçiriləcəkdir.

Нет,пойдём лучше в воскресенье на стадион.Там будут проходить соревнования по лёгкой атлетике.

Net,paydyom luçşe v vaskresenye na stadion.Tam budut proxodit sarevnovaniya

po lyoqkoy atletike.

Amma yaxşı olardı ki,teatra (ilk tamaşaya) gedək.

А лучше давайте сходим в театр (на премьеру).

A luçşe davayte sxodim v

teatr(na premyeru).

Saat 5-də kinoya gedəkmi?

Пойдём в 5 часов в кино?

Paydyom v 5 çasov v kino?

Bir qədər gec olarmı?Saat 5-də mən məşğulam.

А можно попозже?В 5 часов я буду занят(-а).

A mojno papozje?V 5 çasov ya

Budu zanyat(-a).

Onda saat 7-də.

Ну,тогда в 7.

Nu,taqda v 7.

Danışdıq.

Договорились.

Daqavarilis.

Gedəyin gəzməyə.

Пойдёмте погуляем.

Paydyomte paqulyayem.

Məmnuniyyətlə.

С удовольствием.

S udovolstviyem.

Gəlin meşəyə gedək!

Давайте сходим в лес!

Davayte sxodim v les!

Bilirsən,mən,yəqin ki,gedə bilməyəcəyəm,mənim təcili işim var.

Ты знаешь,я наверное,не смогу,у меня срочная работа.

Tı znayeş,ya navernoye,ne smoqu,u menya sroçnaya rabota.

Siz bu axşamı mənimlə keçirə bilməzdinizmi?

Вы не могли бы провести этот вечер с нами?

Vı ne maqli bı pravesti etot

veçer s nami?

Məmnuniyyətlə.

С удовольствием.

S udavolstviyem.

Onda gedək qayıqda üzək.

Тогда пойдёмте кататься на лодке.

Taqda paydyomte kaktsya na lodke.

Bəs sabah axşam siz nə edirsiniz?

А что вы делаете завтра вечером?

A şto vı delayete zavtra

veçerom?

Hələ bilmirəm.Necə bəyəm?

Пока не знаю.А что?

Paka ne znayu.A şto?

İcazə verin,sizi restorana dəvət edim.

Разрешите пригласить вас в ресторан.

Razreşite priqlasit vas v

restoran.

Yox,yaxşısı budur ki,sabah axşam siz bizə qonaq gəlin.

Нет,лучше завтра вечером вы приходите к нам в гости.

Net,luçşe zavtra veçerom vı prixadite k nam v qosti.

Sizin dəvətinizi məmnuniyyətlə qəbul edirəm.İcazə verin,sizin ünvanı və telefon nömrənizi yazım.

С удовольствием принимаю ваше приглашение.Разрешите записать ваш адрес и номер телефона.

S udavolstviyem prinimayu

vaşe priqlaşeniye.Razreşite

zapisat vaş adres i nomer

telefona.

Sizi ötürümmü?

Проводить вас?

Provodit vas?

Sağ olun,lazım deyil.

Спасибо,не надо.

Spasiba,ne nado.

 
(səs: 2)
Şərhlər: 3
Baxılıb: 3 796
Geriyə
Hörmətli Qonaq, saytda şərhləri oxumaq, şərh yazmaq, xəbər göndərmək üçün QEYDİYYATDAN keçməyiniz lazımdır.

İnformasiya

Qonaq qrupunda olanlar istifadəçilər bu xəbərə şərh əlavə edə bilməz.
Bölümlü Hekayələr

Müzakirələr

Bürclərlə BİZ

Xəbər lenti

Astrologiya

Qadın testləri