4 İL SONRA:
Bənövşə parktdaki oturacağa əyləşib fikirləşirdi. 4 il əvvəl xalasına instut oxumaq istədiyini demişdi və dediyini etmişdi. O da Südabə müəllimə kimi ədəbiyyat müəlliməsi olmuşdu. İndi isə təyinatını gözləyirdi. Ağlından öz kəndlərində müəllimə olub, olanların intiqamın Alagöz xanımdan çıxmaq keçirdi. Lakin 4 il ərzində çox dəyişmişdi. Əvvəlki qapalı, susqun Bənövşə deyildi, güclü, şən, özünə inanan bir qadın idi. Qadın idi... 4 il ərzində Muradı bir dəfə də olsun görməsədə, özünü evli bir qadın kimi hiss edir və davranırdı. Bu düşüncələrdən qurtulmaq üçün diqqətini dağıtmaq istəyirdiki, birdən yanındakı cütlüyün səslərini eşidib qulaq asmağa başladı:
-Dedim sənə hava sərindi. Soyuq olacaq sənə.
-Of! Hava 25 dərəcədi, palto geyinməli idim?
-A, yox gözəlim. Sən mütləq bu yaxası açıq koftanı geyinməli idin.
-Bəli cənab Aydın, elə bunu geyinməli idim.
Aydın əsəbi şəkildə Yasəmənə baxıb, yanındakı oturacağa əyləşdi.
Yasəmən ərinin bu qısqanclığından xoşu gəlsədə, əsəbi halına dözməyıb:
-Bəsdi, qısqanc olmada.-deyib uşaq məsumiyyəti ilə ona baxdı.
Aydın həmişəki kimi Yasəmənin məsum baxışına dözməyib gülümsəyərək dedi:
-Mən qısqanc-filan deyiləm.
Yasəmən:
-Hı hı, bilirəm deyib-gülümsəyərək gözünü süzdürdü.
-Nəysə. Bəlkə da evə gedək, yoruldun.
Yasəmən
-Of! Of, Aydın of.-deyib əlləriylə başını tutdu. Birdən ağlına gəlmiş fikirlə gülümsəyib, mesum bir ifadəylə dedi:
-Aydın bilirsən mənim ürəyim nə istəyir?
-Nə gözəlim?
-Avakado.
Aydın təəccüblə Yasəmənə baxıb dedi:
-Nə? Bəzən bu qeyri-adi şeyləri məndən qurtulmaq üçün etdiyini düşünürəm.
-Aaa, mən səndən niyə qurtulmaq istəyimki? Sənki anam kimi durmadan yemək ye, qalın geyin, vaxtdında yat deyib məni bezdirmirsən.
Aydın Yasəmənə yaxınlaşıb, burnunu sıxıb:
-Bağışlayında Yasəmən xanım. Sizin və oğullarımız qayğısına qalmaq mənim günahımdı. Həkimin nə dediyini unutma.(müəllif: Cəmilə Məmmədli) Hələ oğullarımız dünyaya gəlsin, sənin bu kinayəli danışıqlarının intiqamını necə alacağımı mən bilirəm.-deyib bic-bic göz vurdu.
Yasəmən Aydının nə demək istədiyini anlayıb, qızararaq gözüylə yanlarında əyləşmiş Bənövşəni işarə etdi.

Bənövşə bayaqdan olduqca yaraşıqlı görünən oğlan və gözəl lakin əlil arabasında olan hamilə qadından ibarət olan bu cütlüyü dinləyib gülümsəyirdi. Kənardan bir-birlərini dəli kimi sevdikləri hiss olunurdu. Onlarında ona baxdığını görüb nəsə deməyə ehtiyac duydu:
-Bağışlayın, elə şirin görünürdüzki. ALLAH saxlasın körpənizi.
Yasəmən:
-Əslində körpələrimizi. Bir qızımız daha var və bunlarda ekizdi-deyib gülümsəyərək qarnını tutdu.
Bənövşə bu an 4ildi yadına düşməyən, itirdiyi körpəsini xatırladı. "Məndə o qadın kimi xoşbəxt ola bilərdim. Bizdə gözəl ailə ola bilərdik"-deyə düşünüb kövrəldi. Özüdə hiss etmədən gözündən yaş süzülürdü.
Qadınların göz yaşlarına dözməyən Aydın təlaşla dedi:
-Xanım, nə oldu sizə?
-Heç...heç nə.
Yasəmən Bənövşəyə yaxınlaşıb, gülümsəyərək dedi:
-Bir qadın "heç nə"yə ağlamaz. Danış, qulaq asarıq sənə.
Aydın:
-Danışın. Onsuzda Yasəmən çöldə qalmağa bahənə axtarırdı.
Yasəmən Aydına baxıb:
-Heç də belə-deyib əsəbiliklə gözünü süzdürdü.
Bənövşə bu şirin cütlüyə gülümsəyərək baxıb, 4 ildə ilk dəfə yaşadıqlarını heç tanımadığı bu insanlara danışmağa başladı...

Hər şeyi danışıb, bitirdikdən sonra məsum nəzərlərlə onlara baxıb soruşdu:
-İndi mən nə etməliyəm?
Aydın həmişə kövrək olan arvadının yenə ağladığını görüb, gülümsəyərək onun üzündəki yaşı silib dedi:
-Ağlama gözəlim.
Yasəmən "yaxşı" mənasında başını yelləyib, Bənövşəyə baxıb:
-Siz tanıdığım ən güclü qadınsız-deyib gülümsədi.
Bənövşə eşitdiklərinə inanmırmış kimi təəccüblə ona baxıb dedi:
-Nə?! Kim, mən?
-Hə, siz. Məndə çox şey yaşamışam, amma ətrafımda hər zaman məni çox sevən insanlar olub. Ailəm, rəfiqələrim, qaynanam və Aydın. 16 yaşında sizin yaşadıqlarınızı yaşasaydım halım necə olardı bilmirəm. Yəqinki çoxdan intihar edərdim. Amma siz hər kəslə, hər şeylə mübarizə apardız. Hətta ürəyinizdəki sevgi ilə də.
-Sevgi?
-Hə. Axı siz Muradı sevirsiz.
Bənövşə azca utanıb, dedi:
-Yox, mən onu sevmirəm.
Yasəmənlə Aydın bu sözdən sonra bir-birlərinə baxıb gülümsədilər. "Sev"M"irəm!" sözü onlara o qədər tanış idiki.
Yasəmən:
-İnan sevirsən. Bunu bizdən yaxşı heç kim bilə bilməz-deyib gözüylə Aydını işarə etdi.
Aydın:
-O oğlanda sizi sevir, çox sevir. Amma bizim cəmiyyətimiz elədirki oğlanlara öz hisslərini ifadə etməyə icazə vermirlər. (müəllif: Cəmilə Məmmədli) Ağlamaq olmaz, gülmək olmaz, sevib-bağlanmaq olmaz, "yad qızı"na inanmaq olmaz. Biz "kişi" qəlibinə uygun hərəkətlər etməliyik ancaq. O səhv edib. Məncə indi çox peşmandı. Mən də səhvlər etdim, peşman oldum. Amma vaxtında öz sevgimə sahib çıxdım. Başqalarının nə dediyini, nə etdiyini vecimə almadan xoşbəxtliyimi yaşamağı öyrəndim.
-Hə. Hələ indi də sevgimizi anlamayan cahil insanlar bizə qəribə-qəribə baxırlar.
-Amma biz vecimizə almırıq.
-Aydın hiss etdin.
-Hə gözəlim. Bir-birimizin fikirlərini tamamlayırıq.
-Belə getsə birazdan bizdə sıxıcı cütlüklərdən olacayıq.
-Sən hər şeyə deyinən, heç saçını daramayan əsəbi arvad olasan.
-Pah. Səndə qarınlı, bığlı, ancaq televizora baxan kişi.
Bənövşə onların yenə məzəli bir şəkildə dalaşmağa başladığını görüb, gülərək dedi:
-Siz çox maraqlısız. Yəqin romanlardakı kimi eşq yaşayıb evlənmisiz.
Aydınla Yasəmən bu sözdən yenə gülümsəyərək bir-birlərinə baxdılar.
Yasəmən:
-Əslində bizim sevgi hekayəmiz qeyri-adi olub. Heç vaxt normal sevənlər kimi davranmamışıq. Nə qədər sevsəkdə, inadımızdan, qürurumuzdan əl çəkməmişik. Sevgimiz uğrunda başqalarıyla yox, özümüzlə mübarizə etmişik.
Aydın:
-Sonunda qalib gəldik.-deyib gülümsədi.
Yasəmən Aydına baxıb, gülümsəyərək gözlərini süzdürdü. Bənövşənin onlara maraqla baxdığını görüb:
-Sənin məsələnə gəldikdə, mübarizə et. Qayıt kəndinə, intiqamını al. Qoy səni incidənlərdə, itirənlərdə peşman olsun. Bəzilərinin sonraki peşmançılığının faydası ola bilər. O oğlanıda biraz süründür. -deyib göz vurdu.
Aydın Yasəmənin gözlərindəki qığılcımı görüb, süni təəssüflə başını yelləyib dedi:
-ALLAH o oğlana səbr versin. Yasəmən məsləhət
verdisə, deməli o oğlanın çəkəcəkləri var.
Yasəmən Aydına əsəbiliklə baxıb gözlərini süzdürsə də, heç nə deməyib Bənövşəyə baxıb soruşdu:
-Hə, nə deyirsən?...
Murad öz yatağına uzanıb fikrə getmişdi. Bu 4 il ərzindən anası nə qədər onu bacısı qızı ilə evləndirmək istəsədə, hər dəfəsində cavabı sərt baxışları ilə vermişdi. Onsuzda qapalı və ciddi xarakteri olan Murad, daha da qaşqabaqlı olmuşdu. Hər şeyi anladığı üçün anasıyla mecbur olmadıqca danışmırdı. Əgər bacısı olmasaydı, evə heç gəlməz, şəhərdə işinə yaxın ev tutub yaşayardı. O bu fikirlər içində boğularkən, birdən otağın qapısı açıldı. Alagöz xanım içəri girdikdə düz qarşısındakı yataqda uzanan oğlunu gülümsəyərək seyr etdi. Gözünü yumub, özünü yatmış kimi göstərdiyini bilirdi. Uşaqlıqdan belə idi, nə vaxt anasına hirslənsə otağına girib özünü yatmışdığa vurardı. Amma oğlunun bu küslüyü çox çəkmişdi-4 il. Ana qəlbi bu küslüyə dözmürdü. Amma yenə də öz xasiyyətindən əl çəkə bilmirdi. Gülərək oğluna yaxınlaşıb dedi:
-Ay mənim balam, güya yatmısanda. Heç böyüməyəsənda sən.
Murad başqa çərəsi olmadığın anlayıb, gözünü açıb vecsizcə anasına baxıb dedi:
-Nə istəyirsən ana?
Alagöz xanım oğlunun bu soyuqluğundan tutulsada, üzə vurmayıb yenə gülə-gülə dedi:
-Nəsə istəməliyəm? Öz oğlumu görmək, danışmaq istəyə bilmərəm?
-Nəysə yatmaq istəyirəm.
-Dur oğlum, nə yatmaq? Qardaşına tapdığım qıza baxmağa getməliyik.
Murad vecsizcə çiynini çəkib dedi:
-Siz gedinda. Mənlik nə iş var? Həm bilirsənki mən o qədər balaca qız almağınıza razı deyiləm. Qardaşımın az yaşı yoxdu.
-Elə demə, kişi gərək arvaddan böyük olsun.
-20 yaş böyük?
-Sən bilməzsən. Həm oğlum deyirlər məktəbə təzə müəllimə gəlib. 21yaşlı, ali-təhsilli, gözəl-göyçək qızdı. Biz gəlinimizə baxarıq, səndə ona baxarsan. Bəyənsən...
Murad:
-Bəyənsəm, evlənsəm bu səfər oğru yox, qatıl çıxar məndəki bu bəxt var-deyib kinayə ilə gülümsədi.
Alagöz xanım zorla gülümsəyib:
-Bir gün məni başa düşüb, haqq verəsən. Mən hər şeyi sizin xoşbəxtliyiniz üçün edirəm. Nəysə, hazırlaş bizi sən aparasan-deyib otaqdan çıxdı.

Artıq məktəbdə idilər. Neçə illərdi Rusiyada yaşayan qardaşı, qayıtdığı heç bir ay olmamış evlənmək xəyalına düşmüşdü.
Anasıda kəndəki hörmətli bir ailənin qızını bəyənmişdi oğluna. İndi anası onlara məktəbin həyətində dostları ilə oynayan bir qızı göstərdikdə Murad təəccüblənmişdi. Onu şoka salan isə qardaşının bu 14 yaşlı "qız"ı bəyənməsi idi. Əlləri ilə başını tutub düşündü: "indi hansı zəmanədir ay ALLAH. 14 yaşlı uşağa necə qız gözü ilə baxmaq olar axı. Bu necə iyrənclikdi..."
Bu mənzərəyə dözməyib getmək istəyirdiki, anası qolundan yapışıb:
-Oğlum gəl mənimlə, gedək müəllimlərlə danışaq. İncitməsinlər gəlinimizi-deyib özüylə çəkməyə başladı. Bu Muradın ürəyincə olmasada, qolunu anasından qurtarıb məcburən arxasıyca getdi. Məktəbə girib, qarşılarına çıxan ilk sinifə daxil olduqda gənc bir müəllimənin arxası onlara çevrili halda jurnalı vərəqlədiyini gördülər. Üzünü görməsədə, bu qızın açıq saxlanılmış düz, uzun saçları valeh etmişdi Muradı. Uzun müddət o gözəl saçlara baxmaq istəyərdi, lakin anası bu qızın yeni müəllimə olduğunu anlayıb, fursətdən istifadə edərək
oğlu ilə tanış etmək üçün diqqətini çəkməyə çalışdı:
-Salam qızım...
Gənc qız bəlkədə gözləmədiyindən bu səsə yüngülcə diksinib çevrildi.
Murad qızın çevrilməsinə sevinib, onu süzməyə başladı. Gözü gözlərinə sataşdıqda bir kabus görmüş kimi diksinib bir addım geri çəkildi. Təəccüb qarışıq həyacanla pıçıldadı:
-Bənövşə...
Alagöz xanım oğlunun bu adı çəkməsinə qəzəblənsədə, hər zamanki süni gülüşlərindən istifadə edib dedi:
-Bağışla qızım, səni uzaq bir qohumumuza oxşatdı yəqin. Sənin adın nədi?...

1həftə əvvəl Yasəmənin verdiyi suala "hə" cavabı vermişdi Bənövşə. Xalasının səyi nəticəsində təyinatı doğma kəndinə çıxmışdı və bu gün onun ilk iş günü idi. 5 dəqiqə əvvəl Alagöz xanımın səsindən onu tanıdığına görə diksinmişdi. Elə indi də Muradı və Alagöz xanımı qarşısında görüb, həyacandan titrəməyini güclə saxlayırdı. Əslində Alagöz xanımın onu tanımamasına təəccüblənmirdi. Son 4 ildə çox dəyişilmişdi, daha doğrusu böyümüşdü. Uşaq ikən, qadın olmuşdu artıq.
İndi də Alagöz xanımın alacağı üz ifadəsin düşünüb gülümsəyərək dedi:
-Salam. Adım Bənövşədir. Belə tez unuduldum Alagöz xanım?
Alagöz xanım eşitdiklərinə inanmırmış kimi Bənövşəyə baxmağa başladı. Çox dəyişilmişdi. Əvvəlki kənd qızı geyimi əvəzinə bahalı və səliqəli görünən kastyum, uşaq üzü əvəzinə baxımlı olduğu bilinən qadın gözəlliyi və ən asası ürkəkcəsinə baxan gözlər əvəzinə insanın içini dələn cəsur baxışlar. Alagöz xanımın içinə səbəbini bilmədiyi qorxu doldu. Artıq onun 4 il əvvəl rahatlıqla əzdiyi Bənövşə olmadığını anlayırdı. Lakin öz hökmünü yerə qoymayıb, az qala qışqıraraq dedi:
-Sənin burda nə işin var?!
Bənövşə kinayə ilə gülümsəyib, bir addım qabağa gəlib barmağını yuxarı qaldırıb "sus" işarəsi göstərək pıçıldadı:
-Sakit Alagöz xanım. Məktəbdəki uşaqları qorxudacaqsız.-deyib düşündü "artıq qışqıraraq ancaq balaca uşaqları qorxuda bilərsiz"
Alagöz xanım sanki Bənövşənin düşündüklərini anlamış kimi qəzəbdən əsməyə
başladı. "Səni bura gəldiyinə peşman edəcəm"-deyə düşünüb:
-Demək yeni müəllim sənsən. O boyda nazirlikdə oturanlar, niyə fikir vermirlərki müəllim diplomu verdikləri adam hansı yuvanın quşudu. Eybi yox, mən bunun çarəsinə baxaram-deyib təhdidkar baxışlarla Bənövşəyə baxıb sinifdən çıxdı.

Murad bayaqdan ustalıqla gizlətdiyi həyacanla Bənövşəyə baxırdı. Öz ürkək Bənövşəsinə vurulsada, indiki Bənövşənin cəsurca hərəkətləridə xoşuna gəlirdi. Anasının getməsindən istifadə edib, ona bir addım daha yaxınlaşıb gözlərinə baxaraq dedi:
-Səni görməyimə sevindim balaca.
"balaca" sözü Bənövşənin qəlbini titrətsədə, özünü o yerə qoymayıb süni qəzəblə dedi:
-Mən də gəlməyimə sevindim. Mən artıq balaca deyiləm, yetkin bir insanam.
Sanki dediklərini isbat etmək istəyirmiş kimi ayaqlarının ucuna qalxmağa çalışması, Muradı son 4 ildə ilk dəfə gülümsətmişdi. Onun bu uşaqlığı, hər zaman ciddi olan Muradın həyatına nəşə qatan tək şey idi sanki. Murad bunu anlamış kimi Bənövşəyə əlini uzatsa çatacaq qədər yaxınlaşıb dedi:
-Darıxmışdım sənin üçün balacam...
Ürəyindən onun olan qadını bağrına basıb, birdə buraxmamaq keçirdi...