QICS-Qazanilmish Immun Catishmazligi Sindromu
QICS (SPID,AIDS) ve diger viruslarla bagli CYYX istisna olmaqla,mualicesi mumkun olan CYYX-den sadece dordu (siflis,qonareya,xlamidiya ve trichomonas infeksiyasi)
Bir ilde 333 milyon insanda xestelik meydana getirir.Bunlardan 12 milyonu siflis,62 milyonu qonoreya,89 milyonu xlamidiya ve 170 milyonu trichomonas infeksiyasina yaxalanir.
Simtomplari nelerdir?
Kishilerde:
1. Teztez sidiye cixma,ishemede yanma ve agri.
2. Penisden ishemeden sonra ve ya daimi axinti
3. Penisde agrili xoralar ve qasiqda elle hiss edilen sertlikler.
Qadinlarda:
1. Ishemede yanma,goyneme,agri ve tez tez sidiye cixmaq.
2. Vajinadan tund rengli,pis qoxulu axintilar.
Her iki cinsde (kishi ve qadin):
1. Cinsi elaqe zamani ve ya dimi olaraq cinsi orqanda agrilar.
2. Tez tez olu dogumlar.
3. Cinsiyyet sisteminde ziyiller.
4. Cinsiyyet orqanlarinda ucuga benzer sepkiler ve agri
Yoluxma yollari:
1.Perezervativsiz cinsi elaqede olmaq.
2.Cox sayda insanla cinsi elaqede olmaq.
3. Xestelik elametlerinin bilinmemesi ve vaxtinda muayine olunmamaq.
Cinsi elaqeden bashqa yoluxma yollari:
Xesteliye yoluxmush insanin qanin bashqasina kocurulmesi.Ulguc,dish fircasi,lezva,strelize edilmemish iyne,qayci,hetta manikur ve pedikur ucun istifade edilen kesici aletler her zaman risk dashiyir.Hamile vaxtdi anadan ushaga,anadan ushaga emzirme vaxti,Dish hekiminden.Uyushdurucu istifade edenlerin ozlerine vurdugu iyneni birden cox adam istifade edende.Umumi hamam tualetler,kirli qapi destekleri da xesteliye yoluxmaya imkan yaradir.
CYYX-de risk qruplari:
Fahisheler ve onlarin mushterileri.Ailelerinden uzun muddet uzaqda qalan insanlar,turistler ve azad cinsi heyati olan insanlarda bu xestelikler daha cox rast gelinir.
Homointimuallarda ve hetrointimuallarda.Onlarin yasham terzi bele xesteliklere yoluxmaya imkan yaradir.
En cox rastlaninan xestelikler:
Hepatit B, Qonoreya , Siflis, Xlamidyoz, Kandidioz, Trixomoniaz, Genital herpes, Yumshaq shankr
QICS-in (SPID,AIDS) simptonlari:
Gunlerle ve aylarla suren qizdirma.Gece terlemeleri.Ishtahsizliq.Uzun muddet davam eden yorgunluq hissi ve 10%den cox ariqlama.Oynaqlarda ve ezelelerde agri,sebebi bilinmeyen uzun muddetli bogaz agrisi.Sebebi bilinmeyen limfatik duyunlerde shishme.Uzun muddet davam eden qarin agrisi.
QONOREYA:
Gonorrhea adli mikrobun sebeb oldugu infeksiyadir.Kishilerde sidik yollarinda,anus icinde ve ya agiz icinde iltihabi simptomlar ola bilir.
Penisde axinti,ishemede agri,irelilemish durumda testislerde shishlik ve qisirliga sebeb ola bilir.Bezi kishilerde bu xestelik hecbir elamet olmadan seyr edilir.
Qadinlarda: Vajinal axinti,qasiq nahiyyesinde agri ,ishemede yanma,duzensiz qanama kimi elametleri ola bilir.
Infeksiya irelidiyi zaman ust genital orqanlara tesir edir.Mualice edilmediyi zaman mikrobun qana qarishmasi ile elaqedar oynaqlara ,ureye ve beyine tesir ede biler.
Hamilelik zamani ana betnindeki dole tesir ederek muxtelif xestelikler yarada biler,dogum zamani ushagin gozlerine yoluxaraq ushagi kor ede biler.
Bu tip xestelikleri engellemekcun doguldugu anda ushagin gozlerine antibiotik damladilir.Boyuklerim mualicesi ise ceshidli antibiotiklerin istifadesi ile aparilir.
Genital Herpes :
Genital herpes (genital ucug) kishi ve qadin cinsi orqanlarinda ortaya cixan ve ucug deyilen yaralarla xarakterize edilen,tekrarlayici bir xestelikdir.Bu virus insanlarda agiz etrafinda ve dodaq yaxinliginda ucuga sebeb olan virusun ferqli bir formasidir.
Goruntusu insanin agiz etrafinda yaranan ucug kimidir.Daha sonra yara oz ozune yaxshilashir amma goze ele gorunur ki yaxshilashib.Bu virus ana betninde olan ushaga yoluxanda,erken dogusha ve dogulan ushaqda anormalliga sebeb olur.
Xlamidiya:
Xlamidiya 25 yash altinda olan kishi ve qadinlarda en six gorulen cinsiyyet sistemi xesteliklerinden biridir.Amma bu xestelikyi nedense xestelerin coxu hiss etmir.
Xestelik yoluxdugu gunden 3-20 gun sonra axinti ve isheme zamani agrilara sebeb olur.Bakteriyalar coxaldiqca artir amma onemli bir narahatciliq yaradmir insancun.Amma cox rahatliqla bu xesteliye bashqalarina oture bilirler.
Xlamidiya hansi xesteliklere yol aca biler?
SIFLIS:
Xestelik mualice olunmasa fallop borusu iltihabina yol acir.Fallop borularindaki iltihab qisirliga ve ushaqliqdan kenar (matkadan kenar) hamileliye yol acir.Dogum zamani ushaga yoluxan bu xestelik goz iltihabi ya da pnevmoniyaya yol acir.
Siflis toredicisi olan bakteriya vucada ilk girdiyi zaman ozunu shankr adi verilen, duz kenarli,agrisiz bir genital xora sheklinde gosterir.
Bu erefe xesteliyin mualice olunmasi ucun en uygun zamandir.Mualice olunmazsa bu xoralar 6-8 hefte erzinde oz-ozune itir,amma goze gorunmez veziyyetde olsa da irelilemeye davam edir,ve bir muddet sonra ceshidli deri sepkileri ve ic orqan pozgunluqlari kimi ozunu biruze verir.
Bu erefede da mualice olunmasa xesteliyin elametleri 4-12 hefte erzinde itir ve insanda bele bir dushunce yaranir ki "yaxshilashmisham".Amma mueyyen bir zaman kecdikden sonra insanda ciddi urek-damar xestelikleri,nevroloji zedelenmeler ve diger bu kimi ciddi problemler yaradir.
Mualice edilmemish ve ya hamileliyin 34cu heftesinden sonra mualice almish qadinlarda ise dogduqlari ushaq da siflis xestesi olaraq dogulacaq.
Cinsi Yolla Yoluxan Xestelikler vaxtinda mualice olunmazsa ne ola biler?
Ushaqliqdan kenar hamilelik riski 10 qat artar.QICS -e (SPID,AIDS) yoluxma riski artir.Ushaqliq agzinda xerceng.Ana olumleri.Sonsuzluq.Olu dogma.
CYYX-in mualice olunmadigi zaman toretdiyi fesadlar.
Qarin ic iltihabi.Cinsiyyet uzvlerinde pozgunluq.Qisirliq (sonsuzluq).Urek ezelesi xestelikleri,Qaraciyer iltihabi.SPID VE NEHAYAT ÖLUM!