İstər bir dostunuzla yerli bir yeməkxanada olun, istər də bir restoranda 7 növbəli lüks yeməklər yeyərkən davranış qaydaları hər kəsin yeməkdən ləzzət almasını təmin edər. Budur, bəzi məsləhətlər:
Yeməyə oturmadan əvvəl və yeməkdən qalxdıqdan sonra əlləri yumaq lazımdır.
Hər kəs yeməyə gələnə qədər və ya hər kəsin yeməyi masaya gələnə qədər yeməyə başlamayın.
Eyni zamanda ev sahibi və ya böyük «buyurun» demədən yeməyə başlamaq uyğun deyil.
Süfrəyə oturan kimi dəsmalınızı (yemək üçün dəsmalı) qucağınıza yaxud dizinizin üstünə sərin. Stoldan qalxmanız lazımdırsa, dəsmalı yemək boşqabının sol tərəfinə qoyun. Qətiyyən stul üzərinə qoymayın.
Stulda dik oturun və dirsəklərinizi masanın üzərinə qoymayın.
Başlıcası çəngəl, bıçaq, ya da qaşığınızı istifadə etdikdən sonra onların bir daha əsla masaya toxunmaması lazımdır.
İstifadə edilmiş çəngəl, bıçaq və ya qaşıq hər zaman boşqabın içərisində saxlanmalıdır.
Ümumiyyətlə, yeməyi sağ əllə yemək yaxşıdır. Çəngəldən istifadə edirsinizsə onu sağ əldə tutmaq lazımdır.
Salfet və ya çəngəl-bıçaq danışıq zamanı yellənməməli.
Salfet ilə ağzınızı silməyin, sadəcə toxunduraraq qurulayın.
Çəngəl-qaşıqla oynamayın. Bunlardan biri əlinizdən düşərsə, əyilib götürmək lazım deyil. Diqqəti cəlb etmədən stolun üstündən əlavə çəngəl bıçaq götürün, yoxdursa, yenisini istəyin.
Ümumi yemək qabında öz tərəfinizə düşən hissədən yeyin.
Ağzınız açıq vəziyyətdə yeməyi çeynəməyin və loxmaları ağzınızı çox doldurmayacaq qədər kiçik parçalar halında götürün.
Ağzınızda yemək varkən danışmayın və ağzınızı marçıldatmayın.
Çox sürətlə, yaxud yavaş yeməyin. Stol başında olanların sürətinə uyğunlaşmağa çalışın.
Masada ikən dişlərinizi qəti qurcalamayın. Əgər çox vacibdirsə əlüzyuyan otağına keçin.
Çörəyinizə yağ çəkərkən hər dəfə kiçik bir parça götürməyə çalışın və hər zaman əvvəl öz boşqabınıza qoyun, sonra çörəyinizin üzərinə çəkin.
Masadakı ərzaqları (kiməsə) uzadarkən hər zaman sağınıza verin. Çörək verərkən özünüzə götürmədən əvvəl başqalarına təklif edin.
İçkinizi istədiyiniz hər zaman içə bilərsiniz.
Su və ya şirə (sok) stəkanını (bardaq və ya rumkanı) aşağı gövdəsindən tutun. Əl, üz və s. kremlərdən istifadə edənlər süfrə dəsti və stəkanlar üzərində iz (barmaq və ya dodaq izi) buraxmamağa çalışsınlar. Əgər bardaq üzərində ləkə görsəniz, salfet ilə gözəl bir şəkildə təmizləyin.
Stolun üstündə tanımadığınız və ya necə yeyiləcəyini bilmədiyniz yemək varsa, sual verməyə tələsməyin. Ev sahibinin və ya qonaqların hərəkətinə fikir verin.
Ağıza qoyulmuş yemək tikəsi mütləq udulmalıdır. Hətta xoşunuza gəlməsə belə.
Ümumi qablara qoyulmuş yemək boşqabından öz çəngəl qaşığınızla yemək götürməyin.
Sup yeməklərini soyutmaq üçün boşqaba və ya qaşığa üfürməyin. Onu qaşıqla yavaş-yavaş qarışdıraraq soyumasını gözləyin.
Dadına baxmadan əvvəl yeməyə duz və ya istiot tökməyin.
Duz və istiot qabına dişlədiyiniz tikəni batırmayın. Əvvəlcədən bir az duz və ya istiotdan öz boşqabınızın kənarına tökün və yemək əsnasında ondan istifadə edin.
Başqasına çəngəl, yaxud bıçaq vermək lazım gələrsə, onu dəstəyin ağzı ilə birləşən hissəsindən (ortasından) tutaraq, dəstəyi qabaqda olmaq şərti ilə vermək lazımdır.
Sümük, çəyirdək kimi artıqlar onlar üçün ayrılmış xüsusi qaba qoyulur.
Boşqabınıza götürdüyünüz yeməyi tam – artıq saxlamadan yeyin.
Çörək və ya su götürmək üçün yeməyi dayandırdıqda çəngəl-bıçaq çarpaz vəziyyətdə boşqabın üzərinə qoyulur. Bu zaman çəngəlin qövsi hissəsi yuxarı, bıçağın ağzı isə sola baxmalıdır.
Yeməyi qurtardığınızı bildirmək üçün çəngəl-bıçaq sağ tərəfdə paralel vəziyyətdə boşqabın içinə qoyulur. Bu zaman çəngəlin ucu yuxarı baxmalıdır.
Alma, armud və s. meyvələr dilim halında, qarpız-yemiş çəngəl bıçaqla doğranaraq yeyilməlidir. Portağal, banan və mandarin tipli meyvələr əllə soyulub təmizlənərək yeyilir.
Çayı və kofeni qarışdırarkən çalışın qaşıq stəkanın, fincanın kənarlarına dəyib səs çıxarmasın. Qarışdırarkən sol əllə fincanı tutub, sağ əldəki qaşıqla qarışdırın. Sonra qaşığı nəlbəkiyə qoymaq lazımdır.
Qəndi qənd qabından xüsusi maşa ilə, yaxud əllə götürmək olar. Bu zaman əlinizlə ilk toxunduğunuz qənd parçasını götürməlisiniz. Çalışın ki, əliniz mümkün qədər az qənd parçalarına toxunsun.
Stol arxasında başqasının səhvini düzəltməsinə kömək etmək yox, onu görməməzliyə vurmaq mədəniyyətlilikdir.
Süfrə başında həddindən çox danışmaq və gülmək olmaz.
Süfrə başında təmizlik (burun, qulaq təmizliyi) aparılmamalıdır. Əgər vacibdirsə səssiz bir şəkildə və arxa tərəfə dönərək edilməlidir.
Yemək əsnasında siqaret çəkməyin, əgər masadakı adamlar və ya restoran qaydaları qadağan etmirsə yeməkdən sonra çəkə bilərsiniz.