Normal adət nizamı nədir? Bir adətin başlanğıcından digər adətin başlanğıcına qədər keçən müddət (1 siklus) 21-35 gün arasında olmalıdır. Qanama müddəti 2-7 gün olması normaldır. Ortalama qan itkisi isə bir adət dövründə 35-40 ml ətrafındadır. Bu da ümumiyyətlə gündə 3-5 pet edər. Ümumiyyətlə 80 ml-nin üzərindəki qanamalar çox olaraq qiymətləndirilər. Bu normal nizamdan daha uzun sürən qanamalar, ya da daha seyrək olan qanamalar ya da daha sıx olan qanamalar ya da ara qanamalar olması adət nizamsızlıqları olaraq adlandırılar. Bunun çox müxtəlif səbəbləri ola bilər. Oligomenore: Noemalden daha seyrək adət görmədir. Polimenore: Normaldan daha sıx adət görmədir. Menoraji: Adətlərin nizamlı lakin çox miqdarda olması. Metroraji: adət aralayarının bərabər olmaması nizamsız olması. Gecikmələr: Aktiv cinsi həyatı olan və təsirli bir qorunma üsulu istifadə etməyən qadında görülən adət gecikmələrinin ən olabiləcək səbəbi hamiləlikdir. İkinci olabiləcək səbəb də hər hansı bir şəkildə o siklusta ovulasyon (yumurtlama) olmaması və bu səbəblə "tökülmənin" gecikməsidir. Nizamlı adət görən bir qadında gözlənilməz bir şəkildə ortaya çıxan gecikmənin səbəbi isə stress, mevsimsel dəyişikliklər, məkan dəyişiklikləri ola bilər. Adət gecikməsinin digər əhəmiyyətli səbəbləri arasında aylıq ya da üç aylıq qorunma iynələri ya da kola tətbiq olunan hormon çubuqlarının içində olan hormonların yan təsirləri sayıla bilər. Ara qanamalar: Doğurganlık dövründə sıx görülən digər bir adət nizamsızlığıdır. Olabiləcək səbəb serviksteki infeksiyalardır. Digər olabiləcək səbəblər miyomlar və serviks polipleridir. Spiral istifadəsi, doğum idarə həbi istifadəsi, aylıq, üçaylık iynələr və kola tətbiq olunan çubuqlar da ləkələnilmə tərzində ara qanamalara səbəb ola bilərlər. Adətin çox olması (Hipermenore) (Menoraji): Ən olabiləcək səbəb yumurtlama olmadan reallaşan siklustur. Digər səbəblər spiral istifadəsi, aylıq, üçaylık iynələr və kola tətbiq olunan çubuqlardır. Fərqində olunmayan hamiləliyin aşağıla nəticələnməsi də səhvən adət qanaması sanıla bilər. Adətin az olması (Hipomenore): adət dövründə görülən qanama miqdarı yaşla birlikdə azalma meyli göstərər. Doğum idarə həbi istifadəsi də adət qanamasını əhəmiyyətli ölçülərdə azaldar. Problemli seyr edən abortlar sonrası endometriumda (rəhm iç təbəqəsində) ortaya çıxan yapışıqlıqlar da az adət görülməsinə irəli dərəcədə yapışıqlıqlarda heç adət görə bilməməyə səbəb ola bilər. Sıx adət görmə (Polimenore): Ən olabiləcək səbəb hormonal balanssızlıqdır. Arakanamalar sıxlıqla adət qanaması ilə qarışdıqlarından ara qanamaların olabiləcək səbəbləri burada da haqqında danışılan ola bilər. Bütün bunlara əlavə olaraq hər cür normaldan çox qanama vəziyyətində bədənin qanamağı dayandırma və qanı laxtalandırma mexanizmlərindəki olabiləcək bir pozuqluq mütləq ağla gəlməlidir. Bu xüsusilə yetkinlik dövründə olabiləcək səbəb ola bilər və araşdırılmalıdır. Müalicə: Adət nizamsızlığının altında yatan bir səbəb olmasına görə dəyişər. Bunun üçün ümumiyyətlə dərman müalicəsi lazım olmaqla birlikdə nadir olaraq əməliyyat da (myom, polip v. b vəziyyət varsa) gərəyə bilməkdədir.