Peyvənd etmə nədir?

Peyvənd etmə uşağı olmayan cütlərə tətbiq olunan iqtisadi bir üsuldur. Peyvənd etmə ilə sağlam və irəli hərəkətli spermalar seçilərək yumurtaya yaxın bir yerə buraxılar, spermaların yumurtaya rahat çatması təmin edilər. Spermaların xüsusi mayelərlə yuyunub , keyfiyyətli və sağlam olanların bir şpris köməyiylə rəhm içinə verilməsi hamiləlik şansını artırmaqdadır. Peyvənd etmə , balon körpədən əvvəlki mərhələ olaraq qəbul edilir. Yumurtalıq kanalları açıq və normal yumurta yetkinləşdirən bir qadına , normal yumurtlama zamanında dərman verilmədən ya da aşağı doza yumurtlama dərmanları verilərək edilər. Ultrasonografik olaraq yumurtanın otapıldığı folikülün çatladığı müəyyən olunduğu gün spermalar hazırlanaraq rəhm içinə verilər.

 Peyvənd etmə müalicəsi kimlərə tətbiq olunar:

Bir il qorunmadan əlaqəyə baxmayaraq hamilə qala bilməyənlərdə lazımlı şərtlər meydana gəldiyində peyvənd etmə tətbiq oluna bilər. Xüsusilə heç bir problemin olmadığı xəstələrdə üç dəfə sınanmasına baxmayaraq hamiləlik meydana gəlmirsə peyvənd etmə seçilməlidir.

Peyvənd etməyə uyğun sperma necə olmalıdır?

Peyvənd etmə neçə Dəfə Edilməlidir?

Sayı, hərəkət və spermanın quruluşu yumurtanı dölleyecek spermanın  ən əhəmiyyətli üç xüsusiyyətidir. "Kruger" meyarlarına görə normal quruluşda olanlar 4% üzərində olmalıdır. Cəmi sayı, sperma həcmi təyin etdiyi üçün yuma sonrası ən az 5 milyon və ya üzərində  hərəkətli sperma əldə edilməlidir. Bunların ən az dörddə biri irəliləyici hərəkət xüsusiyyəti göstərməlidir. Ümumiyyətlə 3-5 dəfə tətbiq olunması təklif edilər. Təbii burada qadının yaşı və daha əvvəlki tətbiqləri də  göz qarşısında tutulmalıdır. Mümkünsə nümunələr eyni laboratoriyada hazırlanmalı və eyni həkim tərəfindən tətbiq olunmalıdır.

Peyvənd etmə əməliyyatı necə edilir?

Peyvənd etmə əməliyyatına qadın aybaşının üçüncü günü həkim tərəfindən vajinal ultrasonografi çəkdirilməsi ilə başlanmaqdadır. Daha sonra yumurtalıqların xəbərdar edilməsi üçün həkim variantına görə dərman və ya iynə istifadə edilər. Bunun məqsədi ən az 2-3 yumurtanın gəlişkin olmasıdır. Dərman ümumiyyətlə aybaşının 5 ci günügünü alınmağa başlanar və yumurtalıqlar dərmanla xəbərdar edildiyi üçün çoxluq hamiləlik ehtimalı artar. Yumurtalıqlar təqib çatılar və yumurtanın içində olduğu folikül adı verilən kisənin diametri 18-20 mm' çatdığında çatlatma iynəsi edilər. Çatlatma iynəsi edildikdən 20- 40 saat sonra peyvənd etmə edilməsi planlanar. Peyvənd etmənin ediləcəyi gündən əvvəl kişi 3-4 gün əvvəlinə qədər əlaqədə ol/tapılılmamalıdır. Peyvənd etmənin ediləcəyi gün kişidən laboratoriyada mastürbasyon yolu ilə sperma alınmaq istənə bilər ancaq bunun üçün fərqli üsulda seçilə bilər. Peyvənd etmə edilərkən spermanın hazırlanmadan istifadə edilməsi təhlükəlidir. Hazırlama yəni sperma yuma əməliyyatı isə 2-4 saat müddət bilməkdədir. Sperma yuması edildikdən sonra peyvənd etmə ediləcək qadın masaya alınar və steril spekulum vajinaya yerləşdirilər. Rəhm ağızı təmizliyi edildikdən sonra uyğun qət edər rəhm ağızından rəhm içinə yerləşdirilər və əvvəldən enjeksiyona çəkilmiş sperma yavaş bir şəkildə rəhm içinə verilər. Əməliyyat edilərkən rəhmi məcbur edib qanatmamaq lazımdır. Daha sonra qət edər və spekulum çıxarılıb qadın arxa üstə 30-45 dəqiqə qədər yatırdılar.

Peyvənd etmə əməliyyatı ağrılıdırmı? 

Peyvənd etmə əməliyyatı ağrısız olub hər hansı bir lokal və ya ümumi anesteziye ehtiyac duyulmamaqdadır.

Peyvənd etmə sonrası nə qədər istirahət lazımdır?

Peyvənd etmə sonrasında 30-45 dəqiqə qədər yatılması təklif edilər bunun xaricində bir neçə gün davam edə ilə yatmaq peyvənd etməyi müsbət istiqamətdə təsir etməz. Qaçınmanız lazım olan yalnız fiziksez ağır işləri edib bədəni çox çox yormamaq və 2-3 gün davam edə ilə əlaqədə olmamaq. Bunun xaricindəki qaydaları peyvənd etmə edən həkiminiz onsuz da sizə söyleyecektir.

Peyvənd etmə qiymətləri nədir?

Peyvənd etmə qiymətləri əməliyyatın edildiyi mərkəzə və əməliyyatı edən həkimə görə dəyişməkdədir. Peyvənd etmə etdirmədən əvvəl peyvənd etmə ödənişini həkiminizdən öyrənmənizdə fayda var.

Tərcümə və Redaktə etdi: PURE LOVE