*Artıq kilolarınızdan xilas olun.
* Xüsusilə sauna və isti su duşları sperma istehsalına pis istiqamətdə təsir edir. 40 dərəcə üzərindəki suda 30 dəqiqədən çox vaxt keçirsəniz sperma ədədiniz düşür. Dar və neylon alt paltarlarıyla şalvar geyməyin.
* Qəhvə, spirt, siqaret kimi zərərli vərdişlərdən uzaq durun. Davamlı spirt sahələrdə zamanla xayalar kiçilir, testosteron istehsalı pozulur.
* Bəzi kənd təsərrüfatı və böcək dərmanları sperma istehsalına mənfi təsir edir. Bunlardan uzaq durun.
* Antibiotik, depresiya, mədə xorası, hipertansiyon və allergik xəstəliklərin müalicəsində istifadə edilən bəzi dərmanlar, sperma istehsalını pozur. Bu cür dərmanları istifadə etməzdən əvvəl həkiminizlə məsləhətləşin.
* Kemoterapi və radyoterapi, artırma sağlamlığına mənfi təsir edir. Xərçəng müalicəsindən  əvvəl, sperma ya da yumurta dondurmayla artırma sağlamlığınızı zəmanət altına alın.
* Cib telefonu, nedbook, kabelsiz şəbəkə əlaqəsi, balonlu televizorlar, mikrodalğalı soba kimi radioaktiv maddələr,cihazlar sperma sayı üzərində mənfi təsirə sahibdirlər. Bu cür alətlərdən mümkün olduğunca uzaq durun.
* Testis iltihabları da sperma istehsalını pozur. Kabakulak və bronxit kimi iltihaplarda vaxt itirmədən müalicə olun.
Kişi sonsuzluğunun müalicəsi varmı?
Kişi sonsuzluğunun ən sıx görülən səbəblərindən biri, yumurtalıq damarlarında varisləşme yəni varikosel. Varikosel problemi, cərrahi üsullarla müalicə edilə bilir. Ancaq bu əməliyyat sperma keyfiyyətini bir az artırsa da ümumiyyətlə xəstənin özbaşına uşaq sahibi olmasına çatmır.
Sıfır sperm sayı ilə ata olmaq mümkündürmü?
Azospermi yəni; heç sperması olmayan kişilərdə hormon qiymətləndirilməsi unudulmamalıdir. Çünki hormonların azalmasına bağlı bir vəziyyətdə hormon verilərək heç əməliyyata ehtiyac qalmadan sperma əldə edilə bilər. Sperma sayı, yüngül və orta dərəcədə azalarsa peyvənd edilir. Peyvəndin ilk tətbiqi nəticəsindəki müvəffəqiyyət faizi 10-15 arasında dəyişir. Spermanın çox az olduğu şəraitlərdə mikroenjeksiyon üsulu seçilir.

                    Tərcümə Etdi: Lovely Girl.