Hər qadının anadangəlmə yumurta ehtiyatı, onun artım tutumunu təyin edən faktorlardan biridir. Doğumla bərabər qazanılan bu yumurtalardan yetkinlik dövrü ilə menopoz dövrü arasında təxmini olaraq ayda bir yumurta içində olduğu folikul kisəsindən çıxar, yumurtlama meydana gəlmiş olar. Kisədən çıxan yumurta qadının fallop tübləri tərəfindən tutular və o günlərdə qorunmasız cinsi əlaqə yaşanmışsa sperma və yumurta birləşər, döllənmə reallaşar. Yumurtlama yəni yumurta çatlaması hadisəsi iki aybaşı dövrünün təxmini olaraq ortalarında yaşanır. Bu dövrdə estrogen və luteinləşdirici xormon səviyyələri ən üst səviyyəyə çatar və yumurta kisəsi böyüyər, çatlayar, yumurta çölə çıxar. Ancaq bəzı qadınlarda isə kisə istənilən böyüklüyə çatdığı halda folikul çatlaya bilməz və yumurta çölə çıxa bilməz. Bu vəziyyətdə döllənmə reallaşmadığı üçün təbii üsulla hamiləlik meydana gəlməz. Sonsuzluq şikayətiylə həkimə müraciət edən qadınlarda yumurtlama, yumurta çatlaması problemi təsbit edildiysə kisəni çatlada bilmək üçün inkişaf etdirilmiş yumurta HCG xormonu ehtiva edən çatlatma iynələrindən istifadə edilir. Yumurta çatlatma iynələri; qadının yumurtalarının istənilən böyüklüyə çatdığı, ancaq öz-özünə çatlaya bilmədiyi vəziyyətlərdə istifadə edilir. Yumurta çatlatma iynələrinin içindəki HCG xormonu qadın orqanizmində ifraz olunan luteinləşdirici xormon ilə eyni quruluşdadır. İynə tətbiq olunduğunda luteinləşdirici xormon səviyyələri yüksəlir və yumurta çatlayar.

Yumurta çatlatma iynesi nə vaxt tətbiq edilər?
Yumurta 18-22 mm böyüklüyə çatdığı zaman yumurta çatlatma iynəsi tətbiq edilər. İynənin tətbiq edilməsində əsas olan meyar yumurtanın çatdığı böyüklükdür, adybaşı dövrünün neçənci günündə olduğunun bir əhəmiyyəti yoxdur. Yumurta isə iki aybaşı dövrünün ortalarında, bir sonrakı aybaşına 14-15 gün qala kafi böyüklüyə çatar.

Çatlatma iynəsi edildikdən nə qədər müddət sonra yumurta çatlayar?
Yumurta çatlatma iynəsi edildikdən təxmini olaraq 3 gün sonra yumurta çatlayar. Çatlayan yumurta təbii müddətdəki kimi fallop tübləri tərəfindən tutular və o günlərdə qorunmasız cinsi birlikdəlik olmuşsa, yumurta və sperma tüblərdə birləşər, döllənmə meydana gələ bilər. Yumurtanın çatladığı gündən bir-iki gün əvvəlində ya da sonrasında cinsi əlaqəyə girilib, kişinin spermalarının buraxılmış olması kafidir. Çünki spermalar təxmini 72 saat qadın orqanizmində canlı qala bilməktədirlər.

Yumurta çatlatma iynəsindən necə istifadə edilər?
Yumurta çatlatma iynələri əzələ içinə ya da dəri altına tətbiq ediləcək şəkildə çıxarılmışdır. Dəri altına tətbiq olunan yumurta çatlatma iynələri göbəyin alt qisiminə ya da üst qolun arxa qisiminə inyektə edilər. Ancaq əzələ altına tətbiq edilən iynələr isə ombadan inyektə edilir. Hər firma yumurta çatlatma iynəsinin necə və haraya tətbiq ediləcəyini prospektüsündə yazmaqla birlikdə, bunu tövsiyə edən həkim də tətbiq haqqında məlumat verər.

Yumurta çatlatma iynəsinin hər hansı bir yan təsiri vardırmı?
Yumurta çatlatma iynəsinin ən sıx rast gəlinən yan təsiri yumurtalıqların həddindən artıq xəbərdar edilməsi nəticəsində ortaya çıxan OHSS’dir. Yumurtalıqları xəbərdar etmək üçün istifadə edilən dərmanların çoxu OHSS probleminə səbəb ola bilməktədir. OHSS ilə birlikdə nəfəs daralmaları, ürək bulanması, qusma, ishal və qısa müddətdə çəki artımı kimi problemlər də görülə bilər. Bunlara əlavə olaraq yumurtalıq kistinin meydana geldiyi vəziyyətlər də yaşana bilər. Sayılan yan təsirlərin hamısının diqqətə alınması və mütləq həkimə müraciət edilməsi lazım olan problemlərdir.

Yumurtanın çatladığı zaman hansı əlamətlər olar?
Yumurta hüceyrəsinin içində olduğu folikul iynə ilə çatladıldığında folikulun içindəki mayə rəhm və yumurtalıqların ətrafına yayılar. Bu mayə qasıqlarda tək tərəfli ya da cüt tərəfli ağrıya səbəb olar. Bu səbəblə təbii üsulla reallaşan yumurtlama dövrlərində də qadınlarda qasıq ağrıları hiss edilər. Yenə bu paraleldə də döşlərdə şişmələr, vaginal axıntıda artma, orqanizm istiliyi və cinsi istəkdə də artma görülər. Yumurtlama dövründə hər qadında bu əlamətlərin hamısı olmasa da ümumi olaraq biri ya da bir çoxu meydana gələ bilər.

Yumurta çatlatma iynəsindən sonra ne zaman peyvənd edilər?
Yumurta çatlatma iynəsi edildikdən təxmini 36 saat sonra yumurtlama meydana gelər. Bu səbəblə iynədən 36 saat sonrasında peyvənd edilməsi uyğundur. Peyvənd tətbiqi üçün spermaların bu müddətdən əvvəl verilmiş olması lazımdır.

Yumurta çatlatma iynəsinin nə qədər təsiri vardır?
Sonsuzluq müalicəsində həb ya da iynə ilə yumurta böyütmə müalicəsi olan qadınlarda yumurta böyüdükdən sonra çatlatma iynəsi tətbiq edildikdən sonra çatlatma iynəsi hamiləlik uğurunu 15 faiz ətrafında artırar. Ancaq bütün sonsuzluq müalicələrində olduğu kimi çatlatma iynəsi tətbiqində də uğur; qadın və kişinin xüsusiyyətləri, sonsuzluğa səbəb olan vəziyyətlərinə göre dəyişiklik göstərə bilər.