İnsanlar öz həyat tərzlərinə çevrilib baxarkən, bu yaşayışın "labirint kimi qarışıq irəliləyiş"ini gördüklərində və beləcə qaçırılmış xoşbəxtlikləri, çağırılmış problemləri də görmək məcburiyyətində qalırlar. Biz özümüz özümüzü günahlandırmaqda həddi aşa bilərik. Çünki öz həyatımızın axışı qətiyyən bizə aid olan əsər deyil, əksinə, iç -içə keçən və bir-birlərini qarşılıqlı olaraq dəyişdirən iki ünsürün, yəni hadisələrin düzülüşünün və öz qərarlarımızın sıralanışının məhsuludur.

Hər ikisində hüdud çox məhduddur, hansı qəraları verəcəyimizi əvvəlcədən təxmin edə bilmərik və hadisələri də əvvəlcədən görə bilmərik. Biz yalnız o anda baş verənləri daha yaxşı anlaya bilərik. Buna görə hədəfimiz uzaqda olduğu müddətcə, hələ ona doğru istiqamətlənə bilmərik.

Biz iti qamətimizi təxmini olaraq və ehtimallara görə təyin edə bilərik. Tez-tez küləyə qarşı yol almağımız lazımdır. Edə biləcəyimiz tək şey, qərarlarımızı hər zaman bizi əsl hədəfə aparacaq dəqiqlikdə olmaları ümidiylə, o ankı şərtlərə görə verməkdir.

Artur Şopenhauer