Şübhə bir insanın bir hadisə qarşısında duyduğu əmin ola bilməmə və ya etibarsızlıq duyğusu olaraq ifadə edilər.

Hər hansı bir hadisə qarşısında əmin ola bilməmə ya da etibarsızlıq duyğusu olaraq təyin olunan şübhə, həddindən artıq səviyyədə yaşandığında adam və ətrafındakıların həyatını mənfi istiqamətdə təsir edə bilir. Dərhal hamımızın zaman zaman yaşadığı bu duyğu bəzən kəslər arasında ölümlə nəticələnə bilir. Belə ki indiki vaxtda qadın cinayətlərinin ən böyük səbəbi olaraq bu cür qısqanclıq paranoyyaları göstərilir. Üsküdar Universiteti Edilər Poliklinikası Mütəxəssis Klinika Psikoloğu Orçun Aykol, şübhənin hansı vəziyyətdə paronayaya çevriləcəyi, xəstəlik olaraq qəbul edilə biləcəyinə bağlı əhəmiyyətli məlumatlar verir.

Şübhə bir insanın bir hadisə qarşısında duyduğu əmin ola bilməmə və ya etibarsızlıq duyğusu olaraq ifadə edilər. Bir mənada inanc ilə inancsızlıq arasında qalındığı vəziyyətdir şübhə. Uzm. Psk. Orçun Aykol şübhənin hansı vəziyyətlərdə xəstəlik göstəricisi ola biləcəyini izah etdi.

Bütün digər psixoloji xəstəliklərdə olduğu kimi şübhənin də xəstəlik sayıla bilməsi üçün həyatımızı böyük nisbətdə təsir etməsi, funksionallığımızı pozması lazımdır. Gündəlik həyatda hamımızı şübhəsiz zaman zaman bir sıra şeylərdən şübhələnə bilərik. Ancaq bunlar həyatımıza təsir etməz, o düşüncələr ağlımıza gələr və gedər biz gündəlik həyatımızı davam etdirməyə davam edərik. Bəzi fərdlər isə bu düşüncələrdən xilas ola bilməz. Ağıllarında davamlı bəzilərinin onları aldatdığı, onlara zərər verməyə çalışdığı, getdiyi restoranda zəhərlənəcəyini, yoldaşları tərəfindən aldadıldığı ya da aldadılacağı ilə əlaqədar düşüncələr səbəbiylə gündəlik funksiyalarını yerinə yetirməz. Bunları düşünməklə qalmayıb davamlı bu düşüncələri təsdiqləyəcək ya da rədd edəcək dəlillər tapma arxasındadırlar.

Həddindən artıq şübhə paronayaya çevrilir!

Bu cür düşüncələr bərabərində sıx hirs, təcavüzkar tutumları, bədbəxtlik və qayğını doğura bilər. Artıq şübhələr "paranoyya" olmuşdur. Belə vəziyyətlərdə fərdlər mütləq ruh sağlamlığı mütəxəssisləri tərəfindən müalicəyə alınmalıdır. Adam çoxu dəfə bu şübhələrin doğruluğuna inanacağı üçün müalicəyə müraciət etməz, ancaq yaxınları tərəfindən müalicəyə razı salınmalı, lazımdırsa qanuni yollarla müalicəyə gətirilməlidir.

Qadın cinayətlərinin ən böyük səbəbi qısqanclıq paronayaları!

Yoldaşlar arasında ən çox qısqanclıq paranoyyaları gündəmə gəlməkdədir. İndiki vaxtda yazılı və vizual mətbuatda tez-tez eşitdiyimiz qadın cinayətlərinin ən böyük səbəbi bu cür qısqanclıq paranoyyalarıdır. Fərd yoldaşı tərəfindən aldadıldığını düşünərək hər vəziyyəti öz zehinində buna uyğunlaşdırıb hirs göstərər, təcavüzkar tutumlar sərgilər.

İnadlaşılmadan müalicəsi şərt!

Paranoyya pozuqluğu olan fərdlərin yaxınları, adama əksini iddia etdiyində, onu vəziyyətin düşündüyü kimi olmadığına razı salmağa çalışdığında da hirs və etibarsızlıq ortaya çıxmaqdadır. Fərdin yaxınları adamı razı salmağa çalışmalı, onunla iddialaşmadan ünsiyyətə keçməli və müalicəyə istiqamətləndirməlidir. Müalicədə dərman müalicəsi və psikoterapinin paralel işlədiyi bir proqram yaradılaraq adama dəstək verilməlidir. Əgər paranoyyalar çox irəli səviyyədə isə, adam buna görə ətrafına və özünə zərərlər verirsə yataraq müalicə ən təsirli üsul olmaqdadır. 

Tərcümə etdi: Günay Əliyeva