Aybaşı nizamı ümumiyyətlə 28-30 gündə davam edən bir dövrdür. Bəzi qadınlarda bu nizam 1 həftə əvvəl və ya 1 həftə gec olaraq görülər ki, bu da normal sayılar.
Yaşanılan stresslər, çətinliklər, ani kilo dəyişiklikləri, idman, qəm - qüssə kimi bir çox faktor aybaşı nizamına təsir edə bilər.
Artıma dövründə bir qadının yumurtalıqları hər ay bir yumurta çıxarar. Əgər qadın o ay hamilə qalmazsa, özünü hamiləliyə hazırlanmış olan rəhm içi pərdəsi aybaşı qanaması olaraq çölə axar. Bu qanama 4-5 gün davam edər və aybaşı qanaması və ya menstruasiya olaraq adlandırılar.
Qadınların sıx yaşadığı menstruasiya nizamsızlığı nədir? Bu dövrdə iştirak edən qismi dəyişmələrə menstruasiya nizamsızlığı deyə bilmək üçün bu vəziyyətin təkrarlayıcı xüsusiyyətdə olması lazımdır. Menstruasiya nizamsızlığı menstruasiya qanamasının ritminin, miqdarının ya da hər ikisinin birdən pozulmasıdır. Bu pozulmanın fərq edilər dərəcədə təkrarlanmasıdır.
Menstruasiya nizamsızlığının təyin olunmasında qanamanın miqdarı da əhəmiyyətlidir.
Menstruasiyanın heç bir nizamı yoxsa, davamlı aldanır və ya uzun müddət heç qanamırsa, bu vəziyyəti nizamsızlıq olaraq qiymətləndirmək lazımdır. Miqdar olaraq çox az və ya həddindən artıqdırsa, bu da bir nizamsızlıqdır. Ayrıca 7 gündən uzun sürən qanamalar, parçalar ehtiva edən qanamalarda menstruasiya nizamsızlığı olaraq xarakterizə edilər. Bu qanamalar adamı qansız salar, yorğunluğa səbəb olar. Təbii bunu tam tərsi də problem! Diqqət edilməsi lazım olan xüsus bu nizamsızlıqların hormonal səbəblərlə ya da infeksiyaya bağlı da ola biləcəyi… Abort və ya bəzən lazer əməliyyatı sonrası da bu tip problemlərlə də qarşılaşıla bilər.
Menstruasiya nizamsızlığı baş verdikdə nə edilməsi lazımdır?
Bu vəziyyətdə bir qadın doğum mütəxəssisinə müraciət edilməlidir. Nizamsızlığa nəyin səbəb olduğu təsbit edilməlidir.
Həkimə getməyi tələb edən vəziyyətlər:
Menstruasiyanın 9 yaş kimi çox tez yaşda başladısa,
Menstruasiya qanamaları 21 gündən çox, 35 gündən az fasilələrlə olursa,
Menstruasiya qanaması 7 gündən uzun və ya 1 gündən az çəkirsə,
İki qanama arası ləkələnilmələr olursa,
Menstruasiya qanaması həddindən artıq miqdarda olursa,
16 yaşına gəldiyi halda hələ də menstruasiya qanaması görülmədisə.