Aybaşı dövrü haqqında səhv bilinən məlumatları  dövrləri ...

Adət dövrləri mövzusunda cəmiyyət içərisində var olan və həqiqəti tibbi qaynaqlar tərəfindən verilməmiş bir çox vəziyyət vardır. Məlumat əksikliyindən qaynaqlanan bu səhv və yalnış fərziyyələrin insanları səhv istiqamətləndirərək, fərqli vəziyyətlərin ortaya çıxmasını təmin edə bilir. Qadın sağlamlığı və xəstəlikləri mütəxəssisi Op. Dr. İbrahim Sözen aybaşı dövrü ilə əlaqədar ən çox maraq edilən mövzular haqqında sizlərə doğru məlumat verir. Bu məlumatlar işığında sizlərdə adət dövrləri mövzusunda daha çox məlumat sahibi ola bilər, bu şəkildə daha sağlam bir ədəd dövrü keçirə bilərsiniz.

Aybaşı dövründə idman edilərmi?

Aybaşı dövrundeyken hər cür idman edilə bilər. Aybaşı dövründə edilən fiziki məşqlər ağrını sakitlesdire bilir; hətta bəzən məşq rəhmin ağrılı sıxılmalarını belə rahatlaşdırır. Bu səbəblə aybaşı dövründə idman etmək təhlükəli deyil.

Aybaşı dövründə üzmək olar mi?

Aybaşı dövrlərində dənizə girmənin təhlükəli olduğuna dair məşhur inancın tibbi bir təməli yoxdur. Adetliyken dənizə girmək mümkündür. Üzərək ədəddən "kəsilməz", "qanınız azalmaz" ya da qarınınız ağrımaz. Ayrıca, bu dövrdə tampon istifadə edərək mayonuzun ləkələnilməsindən maneə törədə bilərsiniz.

Tamponlar aybaşı qanamasını mane olar mi?

Tampon istifadəsindəki ən böyük qorxu, tamponun aybaşı qanamasını maneə törətməsi ehtimalıdır. Ancaq, bu qorxu yersizdir çünki tamponlar süngər kimidir və mayeni əmər. Tampon dolu olduqda, maye tamponu keçərək vajinadan çölə axar. Doğru yerləşdirilmiş tampon qanamağı engellemediği kimi sızıntıya da imkan verməz.

Gənc qızlar, bakireler tampon istifadə edə bilərmi?

İlk adət qanamasında belə tampon istifadə edə bilərsiniz. Vagina dəliyini örtən təbii dəri təbəqəsi olan qızlıq pərdəsində qanamanın başlamasıyla birlikdə təbii bir dəlik açılır və maye bu dəlikdən çölə çıxar. İlk aybaşı dövründə, qızlıq pərdəsi yumşaq və asan dartilir olduğundan, ona zərər vermədən, yüngül qanamalı günlər üçün hazırlanmış mini və ya normal boy tampon istifadə edə bilərsiniz. Bakire deyirsinizsə, ilk tamponunuzu istifadə jinekoloğunuza danışmaq, tamponu necə istifadə mövzusunda ondan da məlumat almanız faydalı olacaq.

Aybaşı dövrü ağrıları psixoloji ola bilərmi?

Aybaşı dövrü ağrıları, psixoloji deyil; tamamilə fiziolojidir. Rəhmin sıxılmasına səbəb olan biokimyəvi maddələr ağrıya səbəb olar. Bunların salınımını önləyən ağrı kəsicilər, adət ağrısı üçün çox təsirlidir. Bunların yanında, həkim idarəsində istifadə doğum idarə dərmanları da, adət ağrısının qarşısının alınmasında çox faydalı dərmanlardır. Aybaşı sancılarının bir qisimi çox sıx görülən ginekoloji bir narahatlıq olan endometriozis (şokolad kisti) bağlıdır. Bu vəziyyətdə, endometriozis istiqamətli bir müalicə etmək lazımdır.

Aybaşı sancıları doğus etdikdən sonra keçər mi?

Bir qisim qadında hamiləlikdə və əmizdirmə zamanı dəyişən hormon profile səbəbiylə, adət sancıları hamiləlikdən dərhal sonrakı dövrdə azalma göstərə bilər. Hamiləlik və uşaq sayı artdıqca, aybaşı sancılarının azalma ehtimalı artar. Ancaq, endometriozis (şokolad kisti) bağlı aybaşı ağrıları olan xanımlardan, bir müddət sonra aybaşı ağrıları yenə köhnə səviyyəsinə çıxa bilər. Bu vəziyyətdə, endometriozis xəstəliyinin diaqnozu üçün laparoskopik müayinəyə ehtiyac duyula bilər.

Aybaşı dövründə hamilə qalınarmı?

Ümumiyyətlə yumurtlama zamanı, aybaşının birinci günündən etibarən 10-18 gün sonradır. Ancaq, nadir də olsa, daha erkən yumurtlamalar ola bilməkdədir. Bu səbəblə, hələ aybaşı qanaması tam bitməmiş olsa da, cinsi əlaqə hamiləliklə nəticələnə bilər. Məsələn, 8. gündəki bir əlaqə, sperma 2 gün yaşayabildiğinden 10. gün olan bir yumurtlamadan hamiləlik yarada bilər. Bu səbəblə, təsirli doğum idarə metodlarının yerini təqvim metodu ala bilməz.