Xarici cinsiyyət orqanlarının iltihabi xəstəliklərinin (vulvit və vaginit) müalicəsində ləngimə olanda, infeksiya yuxarıya doğru yayılır və nəticədə yumurtalıqların və uşaqlıq borularının iltihabi xəstəliklərinə gətirir. Yumurtalığın və uşaqlıq borularının iltihabi prosesi ooforit və salpingit adlandırılır.

Nərminə Əskərova yumurtalıqlarda iltihabi xəstəliklərin səbəbləri haqqında danışır:
1. Cinsi yolla ötürülən infeksiyalar: süzənək, xlamidioz, trixomoniaz. Lakin, bu infeksiyalarla yanaşı, bəzi hallarda, iltihabi proses qadının öz mikroflorasında mikroblarının miqdarı və fəaliyyətinin artmasına görə yaranır.
2. Ümumi immunitetinin zəifləməsi, stress, yorğunluq, səhv qidalanma və həyat tərzi bu infeksiyalara qadını daha həssas edir.
3. Soyuqlama.
4. Uşaqlıq daxili spiral.
5. Bir neçə cinsi partnyorların olması.

Yumurtalıqların iltihabi xəstəliklərinin əlamətləri
İltihabi prosesin gedişatı kəskin, yarımkəskin və ya xroniki ola bilər. Əsas simptom – qarnın aşağı nahiyəsində ağrılardır. Adətən ağrılar sağ və ya sol tərəftə olur, lakin iki tərəfli də ola bilər. Əksərən ağrı bel-oma və qasıq nahiyəsinə keçir. Xəstəlik baş verəndən dərhal sonra uşaqlıq yolundan xoşagəlməz ifrazat, qızdırma, yorğunluq və ümumi zəifləmə yaranır. Kəskin prosesin vaxtında düzgün müalicə olunmaması nəticədə xroniki iltihabi prosesə gətirir. Xroniki iltihabın əsas göstəricisi davamlı və aybaşı əvvəli artan ağrılardır. Digər tez-tez rast gəlinən əlamət dispareuniya – cinsi əlaqə zamanı ağrılardır. Yumurtalıqların xroniki iltihabi xəstəlikləri mütləq vaxtında müalicə olunmalıdır. Əks halda uşaqlıq borularının ətrafında bitişmələr əmələ gələcək və bu vəziyyət boruların bağlanmasına və qadının sonsuzluğuna gətirib çıxaracaq.

Yumurtalıqların iltihabi xəstəliklərinin diaqnostikası və müalicəsi
Kəskin və ya xroniki iltihabi prosesi təsdiq etmək üçün həkim müayinə və analizləri təyin edir. Çünki eyni əlamətlərə digər çanaq orqanlarının xəstəlikləri zamanı da rast gəlinir. Qadına uşaqlıq yolundan ümumi yaxma və əkilmə, qanın və sidiyin ümumi analizləri, infeksiyalara analizlər təyin olunur. Bununla yanaşı kiçik çanaq orqanlarının ultrasəs müayinəsi də həyata keçirilir.
Müalicə isə iltihabi prosesin gedişatından asılıdır. Yumurtalıqların kəskin iltihabı olan xəstə mütləq xəstəxana şəraitində müalicə almalıdır. Çünki bu vəziyyətin ciddi ağırlaşmaları ola bilər: uşaqlıq borularının və yumurtalıqların absessi, peritonit və s.

Müalicə üçün geniş spektrli antibakterial dərmanlar istifadə olunur. Antibiotiklərlə yanaşı immunstimullaşdırıcı və möhkəmləndirici terapiyanı aparmaq tələb olunur. Yumurtalıqların xroniki iltihabının müalicəsində yaxşı effekti müxtəlif fizioterapiya üsulları verir: parafin, maqnit terapiyası, UHF-terapiya, palçıq vannaları.

Gələcəkdə özünü iltihabi xəstəliklərdən qorumaq üçün qadınlar soyuqlamadan uzaq durmalı və müntəzəm ginekoloji müayinədən (ildə 2 dəfə) keçməlidirlər.