İşlerimi sahmana salıb bilgisayarı açıb qarşısında oturdum . Lap başdan oxumağa başladım . Deyesen kiçik sandığım bu heyat hekayesi normanı aşıb poveste doğru gedirdi . Yoo bu gedişle qalın bir roman olacaqdı . Neyse ...
Hee harda qalmışdım ?

- Götür bu itini de , Haxçiklerini de redd ele burdan gözüm görmesin !- deye Mikayıl İbrahimin üstüne bozardı . Qayınının sayılıb seçilen dayısına ve onun qonaqlarına onların qulaqları eşide eşide bele söz demesi İdrahime çox pis tesir eledi . Özünü dayısının yanında eskilmiş , alçalmış kimi gördü . Mikayılla qayın yezne olmadan qabaq da qohum idi , emisi qızının eri idi . O kim olurdu ki , ona bele bir söz deyirdi ?
- Ne danışırsan əə sen ? - ibrahim Mikayılnan burun buruna geldi .
- Bilmirsen ne danışıram ? Deyirem götür bu itini de q... lerinde redd ele burdan .
- Sen bilirsen bu sözü küme deyirsen ? - deyib Mikayılın hülqumundan yapışdı . İçeride alem bir birine deydi . Dayı bacı oğlu bir oldu Mikayıl tek . İçeride yumuruq savaşı çıxmışdı . İçeride baş verenlerden çöldekilerin xeberi yox idi . Çöldeki davul zurnanın sesine qız gelin oynamağında idiler. Gelin hele de maşında beyini gözleyirdi . Tesadüfen qapıdan içerideki ab - havanı gören İsmayıl özünü içeri atıb onları sakitleşdirdi .
- Nolub əə , yeke kişisiz , alemi qatmısız bir birine . Heç utanıb ölmürsüz ? Ele çöldeki camaatdan ayıbdır . Şeherler , kendler basa -basa Qarabağdan vurub guya toya gelibler . Hanı ə toy ? Bele qonaq qarşılayırsız ? Gelinin qalıb maşında kim qabağına cıxacaq onun , evine kim getirecek .
İbrahim de Mikayil da esebden qıp qırmızı qızarmışdı . Beşir üstün başın düzeldib onunla gelmiş qonaqlara :
- Hazırlaşın gedirik !
- Eşiii... Sen de otur oturduğun yerde . Bunlar cavandı saa nolub ? Seni böyük bilirik , nesilin ağsaqqalı bilirik , sen de bele edirsen ? - İsmayıl onun qabağına kecdi - Camaat adama ne deyer , ayıbdır . Ne söz - söhbetiniz var sora eliyersiniz dee , bir dene bu gün sebr edin . Gedib Qarabağda demesinler ki, İsmayılın bayısının toyunda , Beşirin bayıssı oğlunun toyunda qan düşdü .
- Biz gedirik ! - Mikayıl ayağa qalxdı- Gel İsmayıl bizim eyyasa , alçağa verilesi bacımız yoxdur .
- Ə, otur yerine , pahhh, ağsaqqal çıxıb burda . Veresi bayıssı yoxuymuş . Elin obanın içinde ordan bura qız köcürtmuşuk , çölde millet calıb oynayır , bu yatıb indi ayılıb ki, verilesi bajım yoxdu . Harda yatmışdın ə , bu vaxta qeder ? Tanımırdın ? Senin arvadının emisi oğludu , menim yox aa... bir bu qalıb , özün avamsan , bizi de sey yerine qoyma , menim de ,bu kişinin de Azerbaycannan bir adı var , indi deyecekler İsmayılın bayıssın qaytardılar , Beşirin de g..tü catmadı böyüklük eliye ?
İsmayılın sözleri odun üstüne su çilemişdi . Mikayıl qanlı qanlı Beşire ve İbrahime baxıb , bayra çıxdı . Qız qadının arasından Laleni tapıb tapşırıq verdi .
- Qızları da cağır , keçin içerini yığışdırın , ele ele bacılarından başqa heç kim içerini ele görmesin .
Özünü evin arxasındakı arxa vurub yuyundu ...

ARAZIN O TAYI

Ele bil Asya yeniden doğulmuşdu . Eli ayağı yere deymirdi . Heyetdeki küreni qalayıb üstüne su qoydu . Xemir yoğurub yuxa , yağlı feseli bişirdi .Kürede bayaqdan qızdırdığı suyu hazırlayıb İçeri keçdi . Atasını soyundurub leyene oturtdu . "Bismillah " deyib suyu başından tökdü . Atasını çimizdirib temiz paltarlarından geyindirdi . Bişirib suladığı lavaşdan isti fetirden mis siniye qoyub bostanlarında ekdiyi şamamanı kesib doğradı . Yanına pendir qoyub atasının yanına geldi . Atasının üzüne baxdı . Onun gözlerinde çaşqınlıq qarışıq sevinc vardı . Yeqin geceki adam onun maraqlandırırdı . Diliyle demediyini gözüyle soruşurdu. Yuxanın arasına pendir ve nehre yağı qoyub dürümledi . Atasına yedirtdi .
- Bilirem , dede , geceki adamı deyirsen , he ? - Atanın gözlerinin ifdesi deyişdi - O menim xilaskarımdır , dede - deyib söze başladı . Doğuş vaxtı o adamın ona kömek etdiyini ve bu gece onunla danışdıqlarını atasına danışdı .
- Ne deyirsen dede , men balamı da götürüb burdan qaçsam, ölümden qurtularıq helemi ? - birden üzünün ifadesi deyişdi - bes sen ? Seni neyleyim ay dede ? Seni hara qoyub gedim ? Senin derdin meni oldürüb ee dede ,öldürüb ...
Atasının baxışları deyişmişdi . Sanki , menden nigaran qalma , "al balanı da çıx get " deyirdi . Sinini kenara qoyub atasının boynuna sarıldı .
- Sene qurban olum , ay dede . Men seni qoyub gede bilmerem . Olursa balamı burda saxlayacam olmazsa ele burda da ölerem ama seni atmaram .
Saybalının baxışlarından qezeb yağırdı . Üzünü yana çekib Asyanın onu öpmesine izin vermirdi . Bele veziyyetde ağzı daha da eyilir , gözleri heqdesinden az qala cıxırdı . Saybalı da qızını getmesini , qacıb bu qara zindandan qurtarmasını isteyirdi . Danışa bilmediyi sözleri gözleriyle hiss etdirirdi . Asiya onu gözel başa dülürdü . Atasının elinden tutub senin istediyini edecem ata amma mene biraz zaman ver ...

ARAZIN BU TAYI

Seher tezden dan yeri sökülennen toya gelenler ayaqdaydı . Kişiler heyet bacaya el atır toyxananın yerin rahatlayırdılar , axşamnan heyvanlar kesilmiş , içalat - çiyerleri bişirilmişdi . Yoldan gelen qonaqlara davullu - zurnalı ciyer axşamı meclisi qurulmuşdu. Axşamnan tökülüb qalmış qab qaşığı qızlar külnen sürtüb ocaqlarda asılmış isti suyla yuyub parıldadırdılar . Yemek yerinde orta yaşlıların başları yemek bişirmeye qarışmışdı . Bir terefde mis qazanlarda et qaynayır , bir terefde aş qarası hazırlanır . Zeferenlı plovun qoxusu etrafı bürümüşdü . Toy başlayana qeder yemekler hazır olmalı idi . Daha yaşlı qadınların vezifesi ise iş gören qadınların uşaqlarını gözleyib onlara baxmaq idi . Bir sözle her kesin işi bölüşdürülmüşdü . Dünenden bu güne hele Ulduz İbrahimin üzünü görmemişdi . İbrahimi qızlardan soruşsa da qızlar ona " İbrahim qardaşlarından ar edib içeri gelmir " deye onu sakitleşdirirdiler . Ama eslinde ise İbrahim mehellenin yamacındakı dike cekilib xecaletinden özü özünü danlayırdı . Nece olmuşdu ki, şeytan onu yoldan cıxarmışdı . Nece olmuşdu ki , sevdiyi gülü qoxlamamış ona xeyanet etmişdi . Hem de bele bir günde . Özü özüne nifrin tökürdü . Dünen ermeni qızlarıyla cekdiyi eyş - işretden hele başının dumanı cekilmemişdi . Vicdanı üreyini sızlatsa da beyni dünen yaşadıqlarını gözünün qarşısına çekir , şeytan dodaqlarını qaçırırdı . İlk defe kişiliyini Ulduzunda yox ,ermeni qızlarında sınamışdı . İndi aile olmaq üçün onun qapısını döyen Ulduzunun üzüne nece baxacaqdı .
- Ayə , ay İbiş neynirsen burda ? - Beşirin sesi onu fikirlerinden ayırdı .
- Heşne dayı , başım çatlayır .
- Kopoğlunun ermeni çaxırınandı . Eşii keçib geder . Gel gedek , bir tike çörek yeyek . Axşamnan xaş üstünde qaynayir . İnan allaha and olsun , pile kimi olub . Yüz yüz vurarıq xaşnan ceyran südünün lezzeti başqadı .
- Yox dayı , taa qelet eliyerem .
Beşir elin eline vurub gurultulu sesle qeh qehe çekdi .
- Deyir , yememisen qaz etin , bilmeyirsen lezetin - İbrahimin qoluna girib qaldırdı :
- Ayə , di dur dayna , lezetin qaçirma , bir qaşıq keyfimiz var axşamnan içine qayınların iki qaşıq zeher qoydu . Sen de bele elesen taa noldu ? Qalx ! Xaş soyyur .
- Vallah dayı başım çatlayır . Gede bilmerem. Hem de ...
- Ə , sen öl yüz qram başının ağrısın ele kesecek ki , bıçaq pendiri kesen kimi . Di dur , dayna dur ! - qolunnan tutub dartışdırdı .
- Utanıram ...
- Neden əə, mennen ? Ə qırışmal geje haxçixlerin m ...esin eliyende utanmırdın indi utanırsan . Ə biz dayı bajıoğlu yoxeee , dost olmlıyıq . Ə bizim özümüzden başqa kimimiz var . Ə arvad dediyin ele bele şeydi , özünü pervane elesen tez yanarsan , şam elesen eriyersen olan saa olejey . Ona göre keyfine bax . Dünya beş günlükdü .
- Yox ee dayı sennen utanmıram . Ulduzdan utanıram .
- Alaa , menim kişime bax ee, əə vallah sennen kişi olmayıb olmayacaq da ... ə dur, düş qabağıma , dur ə! Yeke kişisen . İndiden arvada ayaq versen o arvad seni saya saLmaz dur ayağa ə... utanım yerine .
Beşir İbrahimi qabağına qatıb mehelleye gelende cavanlar hay küyle onu dövreye alıb alqışladılar . Özünü meşgul kimi gösteren Mikayıl , eslinde hirsinden zincir gemirirdi . Mikayılnan İbrahim arasındaki alovun yeniden alışacağından qorxan İsmayıl qardaşına yaxınlaşıb ona öyüd nesihet ederek sakitleşdirdi .
Toy gece yarısına qeder davam etdi . Aşıqların bey terifinden sonra İbrahimi cavanlar meşellerin müşayyetiyle gelin otağına götürdüler ...

ARAZIN O TAYI

Atasını rahatlayıb bişirdiyi yuxa ,feseliden , qapıda ekdiyi göy - göyertiden , pamidor , soğandan bir bağlama tutub çadrasının altında gizletdi . Atasının üzünden öpdü .
- Çox keçmez, men gelirem indi . Araz acdır - deyib sevincek qapını açdı . Qapıda Banuxatınla rastlaşdı . Çadrasının altında gizletdiklerini böyrüne sıxıb özünü topladı .
- Bıııy, başıma xeyir , az men de gelirdim seki bunlara çay cörek hazırlayım . Bu da atlanıb çıxır . Hara bele ?
- Hec ne dayıcanı , özüm durdum , şükür allaha ,yaxşıyam indi . Sen narahat qalma . Dedemin çayın çöreyin verdim . Ele indice yuxa feseli pişirdim keç iceri cay da samavarda istidi . Üreyim darıxdı . Çoxdandır şehere cıxmıram dedim bir bazarda gezim . Sen Allah gir iceri !
- Yoo ta neye girim , ele bildim genə yatırsan . Onçun geldim . Şükür yox maşallah ayaqlanmısan .
- He şükür . Yaxşıyam .
- Day men neye qalım gedirem .
- Dayıcanı !
- Haycaan ?
- Arazdan ne xeber, necedi ? Sen allah o arvad onu incidib elemir ki ? Bes onu kim emdirir ?
- Sen ondan heç mehetel qalma ,başına dönüm yaxşıdı . Ele birazdan gedecem onlara . Uşağa baxım . Qonuşuda teze doğmüş gelin var onun döşüne salıblar . Nayrahat qalma , qadan alım . Her şey yaxşı olacaq . Qoy biraz keçsin aradan seni de aparacam yanına...
Banuxatun onu nece arxayın salırdısa özü özüne meetel qalmışdı ki , eger onun uşağı hele de o qaracının yanındadırsa bes axşam emizdirdiyi kim idi ? Bes onlara gelen kişi kim idi ? Bekle onlar dogurdan da cinler imiş , hallar imiş , belke onların cildinde gelib Asyanı dile tutub , yuvalarına aparır ? Belke Asyanı yene qarabasır ? Qapıda donub qaldı ne deyeceyini bilmedi . Ağzını qoldurdu ki axşamkı ehvalatı danışsın . Fikirinden daşındı . Nenesinin danışduqları yadına düşdü . Nenesi demişdi ki cinler şer qarışanda göze görünür . İndi o adamın dediyi yere gedecek . Eger orda onu gözleyenler cinlerdilerse demeli görünmeyecekler .
Banuxatın telem telesik qapıdan cıxdı .
- Men qacım qonşu kende gedecem . Uşağa baxmağa . Axşamüstü dönerem yeqin . Sen de cox lengime arada bize de keç uşaqlara bax . Gedeleri qızlara tapşırmişam . Özünde cox dolaşma , yarıcanlısan !
Şeherin cıxışındakı yoldan biraz aralıda kehrizin yanında balaca deyirman görünürdü . Ondan xeylax aralıda ise uçulub dağılmış axır vardı . Bir nece il bunnan qabaq burda kendxudanın ilxısı saxlanılırdı . Kenxuda ölenden sonra oğlanları ilxını heresin bir terefe satıb savırmış , axır ise xaraba qalmışdı . Axırın olduğu erazi kenxudanın dede - baba torpaqları idi . Evveller burda taxıl ekilse de indi yer ekilib şumlanmadığından şoranlaşıb çöle dönmüşdü .
Yoldan cıxıb deyirmana teref kecmek isteyerken biraz uzaqdan bir deste atlının geldiyini görüb ayaq saxladı . Özünü yolun eks terefindeki çemenliye vurdu. Eyilib yerden quşebbeyi , qazayağı , quzuqulağı toplamaya başladı . Atlılar gelib kecdikden sonra dikelib eteyine yığdığı penceri yere töküb bağlamasını qoltuğuna vurdub deyirmana teref götürüldü .
Axıra yaxınlaşdıqca qulağına gelen üşaq sesi üreyini yerinden oynatdı . Özünü iceri atıb künce bucağa baxdı içeride hec kim yox idi . Amma uşaq sesi içerini başına almışdı . Biraz da ireli gedib qapısı qırılıb düşmüş yere boylandı . Ele bu vaxt kimse arxadan boynun burub bıçağı boğazına dıredi .
- Bissimillah , innisenmi, cinnisenmi , allah xetrine, deyme mene ,balama xatir geldim ...
Arxasındakı qehqehe ceken adamın eli boşaldı . Asya tez ireli atılıb yerdeki odun parçasını qarmaladı . Dönüb cin saydığı adamı vurmaq isteyende qolu boşalıb yanına düşdü . Bu adam geceki adam idi . Qaranlıqda üzünü yaxşı seçmesede boy buxunundan o adam olduğunu anladı .
- Neye gülürsen əyə ?
- İnnisemi - cinnisenmi ? Haa haa haa...
- Hee innisenmi , cinnisenmi ?
- Hele de cinlere , şeytanlara inanırsansa vallah saa sözüim yoxdu ...
- Eee ...
Asiya onun sözüne ehemiyyet vermeyib körpasinin yanına qacdı . Qucağına alıb üzünü üzüne sürtdü . Balasının qoxusunu içine cekdi . Samanlığın üstüne oturub üzünü künce cevirdi . Yaxasını açıb:
- Çıx çöle ! Boxcanın arasında ayınoyun var . Qarnını doyuzdur -deye körpesıni emizdirdi . Qulam bayıra çıxdı .

ARAZIN BU TAYI

Bir nece heftedir evlenmesine baxmayaraq . İbrahim hele de gelinine sahib olmamışdı . Vicdanı onu arvadına yaxın buraxmırdı . Evde İbrahim onlarla bir yerde, bir süfre arxasında oturmurdu. Etdiyi xeyanet yadına düşdükce ele bilirdi ki , Ulduz onu söyür , onu qınayırdı . Eslinde Ulduzun heç bir şeyden xeberi yox idi . Bu hadiseni sadece qardaşları bir de Lale bilirdi . Lale İbrahimin bu hereketkerine hirslense de , Mikayılı sakitkeşdirib onların arasın düzeltmeye calışırdı .
- Mika , sen allah fikir verme , şeytan aldadıb . Cox üstüne getme , birde etmez . Sen bele elesen , Ulduz da bir şey başa düşer ,erinden üreyi qırılar . Neye lazımdır axı ?
Hele eşidende ki , bir heftede İbrahimin eli Ulduzun eline toxunmayıb , Lalenin kürküne bire düşdü .
- Vallah bunları bağlayıblar . Molla Sadığı tapım gerek ,bir şirinlik yazdırım .
İki oğlunu da yanına salıb , şeher mescidine geldi . Molla Sadığı tapıb yeni evlilerin derdini ona danışdı . Molladan istediyi duanı alıb,eve gelerek telem telesik hazırlaşıb qaynanası Nazlını da götürüb Ağıstafaya yola düşdü .
Anası ve gelinlerini gören Ulduzun sevincden eli ayağı yere deymirdi . İbrahim işde idi . Onların gelişinden xeberi yox idi . Qadınlar toplaşıb İbrahimin tedbirini görmeye başladılar . İş duanı ona içirdib biraz işve , biraz nazla Ulduzu ona teslim etmek idi . Burda esas iş Ulduzun boynuna düşürdü . Artıq utanıb cekinmeyin yeri yox idi ...
Sabah qalxanda evde toy bayram var idi . Lalenin yazdırdığı duanın tesirini görmüşdüler .

ARAZIN O TAYI .

Artıq bir neçe gün keçmişdi . Asya yavaş yavaş özünü düzeldirdi .Yarası dinmiş , ağrıları keçmişdi. Banuxatun uşağın qaracının evinden yoxa çıxdığını bilse de, bu barede Asyaya bir şey demirdi . Asya da sadece balasının halını soruşub keçirdi . Bir iki defe de dayısı arvadına oğluyla görüşmek istediyini deyende de Banuxatun bir behaneyle verdiyi sözün arxadından qaçırdı . Asyanın üreyi arxayın idi . Balası emin eldeydi . Qulam özü qacaq orda burda gizlense de , onun oğluna da sahib çıxıb , onu gizledirdi . Gündüzler Asiya ona yeyecek aparıb , axşama qeder balasının yanında qalırdı , gece sabah namazına qeder de Qulam uşağı onun evine getirib anasına tehvil verirdi . Demek olar ki , günlerinin coxu bir yerde kecirdi . Qulam eve girende qara perdeler çekilir, qapılar kilidlenirdi . Saybalı artıq , Qulamı bu evin adamı kimi qebul etmişdi . Bunu gözlerinden oxumaq olardı .Qulam ona veziyyetini başa salıb anlatmışdi . Qulam atasıynan bir otaqda söhbetleşerken Asya o biri otaqda balasıyla beraber gün kecirdirdi .Saybalı yatdığında , yanındakı döşekcede dirseklenib uzanan Qulam gözleriyle qapıdakı perdenin arxasından içerini izleyirdi . Asyanın analıq , qadınlıq duyğularına açıq aşkar şahidi olurdu . Hele köhne axırda balasıyla kecirdiyi deqiqelerde bu qadının nece sevimli ve gözel biri oduğunu ilk günden görmüşdü . Bütün derdlerini , bütün olanları balasıyla derdleşen Asyanı artıq Qulam tanımağa başlamışdı . Bu zavallı qıza qarşı üreyinde derin hörmet ve mehebbet oyanmışdı . Bir de fikirleşdikce bu qadına aşiq olur , özünü yaxınlıqdakı kehrize verib başını buz kimi suya soxurdu .
- Allaha - tanrıya bax, Qulam . Özüne gel ! Sen özün ölüme mehkum olmuş bir qacaqsan , bu zavallı bedbextidemi öz közüne atacaqsan ? Ver uşağı özüne , qaç get burdan , heyatını yaşa . Burax ne halları var görsun . Zamanında evlenseydin indi bunun yaşında qızın vardı . Utanmırsan Allah yolunda yaxşılıq etdiyin yazıq birine qarşı bele şeyler fikirleşirsen ? Deyek ki , aldın apardın bu bedbexti , yerin yox , yuvan yox ,harda yaşadacaqsan ? Dağlardamı ? Qaçaqmı? Onsuz da seni axtarırlar . Bir gün tutulsan ? Hemde zina qurbanı olmuş , zorlamadan bic doğmuş bir qadınla bir yerde . Ne olacaq sonra . Deyek ki , sen yene qaçdın ve ya öldün qurtardın bes o ? Bes uşaq ? - deyib özü özünü şilleleyib özüne gelirdi .
Bu gün son günü idi . Uşagını da özüne tehvil verib gedecekdi . Bu barede bu gün onunla danışacaqdı .
Asya içeride balasını yedirib yatırdıqdan sonra hemişeki kimi Qulamın yanına kecdi . Süfra qabağında qalmışdı . Hec neye el vurmamışdı . Qoltugunda ona getirdiyi şamamanı bele kesmemişdi .
- Deyesen qarnın toxdur ?
- Gel , Asya danışmalıyıq . Asya ayağının altındakı taxtalara ilişmemek üçün eteyini eline yığıb Qulamın yanına geldi . Süfrenin o biri başında oturub badamı ceyran gözlerini Qulama zilledi . İlahi bele gözel gözler olarmı ? Göz göze baxdıqca , baxışlar toxunduqca Qulamın ureyi esir , reng verib reng alırdı . Gözel qızın esil gözelliyini sanki indi görürdü . Üreyi yerinden cövr edirdi . " Ahhh , keşke bu gözlerin içine baxa bilseydim , kaş bu gözleri seve bilseydim , birce defe , tek bir defe öpseydim ..."
- He , Qulam qardaş, nolub ?
- Men burda bu qeder qala bilmerem
Getmeliyem .
Qaşlar catıldı gözler süzüldü . Gözler süzüldükce üreyinin başına od düşdü . Dilinin demediyini gözler dedi : " bes men ? "
- Buna mecburam . Menim veziyyetimi az çox bilirsen . Bir gün meni tutacaqlar . Tutulmağımdan qorxmuram .
- O zaman neden qorxursan ki ?
- Bilmirem ...eslinde bilirem ...
- He ? ...
" Senden qorxuram ,sene tutulmaqdan qorxuram , sene vurulmaqdan qorxuram , sene aşiq olmaqdan , sene ümüd vermekden qorxuram " demek istedi .
- Bilirem , menden qorxursan - Qulam başını qaldırıb Asyanın gözlerinin içine baxdı , onun gözlerinde nese axtardı , ne axtardığını özü de bilmedi , baxışları alovlanıb yanan ateşe benzeyirdi . Aralıdan Qulamın baxışlarını qarsırdı . Ordan da süzülüb üreyine dolurdu .
- He senden qorxuram .
- Bes Araz , onu neyleyeceyik ?
- Ele onu fikirleşirem ...
- Hmm ...
Qulamın üzü çöle teref idi . Qefil yerinden qalxıb elini qoftasının altına salıb qapının arxasına kecdi . Barmaqlarını dodağının üstüne qoyub , Asyaya yere yatmağı işare etdi . Asya Qulamin aniden qalxmasını tehlükeli bir veziyyet olduğunu görüb yere yatdı , dönüb qapıdan bayıra baxanda Banuxatının deyirmana teref geldiyini gördü . Hemişe deyirmana ve ya işlemeye gedende uşaqlarından birini yanına alan Banuxatun bu defe tek gelirdi . Sürünüb Qulamın yanına geldi . Ayağa qalxıb Qulamın arxasına sıxıldı . Qulamı özüne siper etmişdi . Çox heyecanlı idi . Belke de , Banuxatun onun burda olduğunu bilirdi . Çoxbilmiş arvad idi . Yeqin her gün sabahdan Asyanın evden cıxıb , axşam eve gelmeyinden şübhelenib onun izine düşüb . Qulamın qolundan yapışıb :
- Menim burda olduğumu bilir yeqin . Çox qorxuram .
- Sakit ol . Deyirmana girecek . Sadece hemişeki vaxt gelmeyib . Bu defe tez gelib . Dinmezce get uşağı götur keç ordakı taxtaların arxasına ele ele uşağın sesi çıxmasın . Birazdan bura gelecekler .
- Gelecekler ? Axı o tekdi .
Qulam onun üzüne baxıb çiynini qucaqladı .
- Sen ne deyirem onu ele . İndi özün göreceksen .
Asya onun dediyi kimi edib uşağı götürüb daldalığa çekildi . Balası şirin şirin yatırdı . Qucagında qalsaydı oyana bilerdi . Burdan da cıxıb qacmağa yer yox idi . Qaçsa bele daldalanmağa yer yoxuydu, her teref cöllüküydü . Bir deyirman var idi . Balasını samanlığa qoyub nazik örtüsünü üzüne çekdi. Quru samanı üstüne cekib qırılıb haşıyesi çıxmış balaca pencereden bayıra baxdı .Banuxatun görsenmirdi . " Yeqin deyirmana gelibmiş heç mennen xeberi yox imiş, bayaqdan men de ürek göbeyimi yeyirem burda " - deye özünü teselli edib gizlendiyi yerden çıxdı . Etrafa baxıb gözleriyle Qulamı axtardı . Qulam yox idi .
- Qulam qardaş ! - yavaşca seslendi . Qolundan gücli bir el dartıb arxadan onu kimse qucaqlayıb ağzını yumdu . Qulağına "sus " deyerek geri sürüdü . Asya onu dartan adamı göre bilmirdi , çabalayıb elinden çıxmağa çalışdıqça güçlü qollar onu özüne daha çox sıxırdı . Burda onu qucaqlayan kişiyle kor korane süpürleşerken gözü yan terefde üzü deyirmana teref durmuş bir kişi gördü . Eli- ayağı boşaldı . Artıq ses salmamaq üçün sakitleşib , geri döndü . Onu tutan Qulam idi . İkisi de aşağı eyilib , vaxtı ile atların bağlandığı yere keçdiler aşayı çömelib daldalandılar . Bura qaranlıq ve üfunetli bir yer idi üfunetden Asyanın üreyi ağzına gelırdı . İçerideki yad kişi görünmese de oğlunu yatırdığı samanlıq görünürdü
- Araz orda qaldı - deye pıçıldadı
- Sene dedim axı , uşağı götür o terefde daldalan ,
Çöl qapıdan içeri düşen kölge onların sesini kesdi . Samanlıqda çadralı qadın peyda oldu . Onun arxasınca kişi . Kişinin üzü götünürdü .
- Aa , bu meşedi Said dayıdı ki ?!
- Suss . ..
Asya sesin udub ireli boylandı . Qadın Banuxatuna oxşayırdı . Amma üzünü görmeden qerar vermek istemirdi . Bele şeyi heç ağlına getirmezdi ki , Banuxatunla bacısının eri ...

... Baharın yazdığı mektublar dayanmadan elektro poçt adresime gelirdi. Ama daha ne oxumağa , ne de incelemeye halım qalmışdı . Gözlerim cox yorulmuşdu . Oxuduqca bir birinin arxasınca gelen heyecanlı sehneler gözlerimin qarşısında canlandıqca , men özüm özümü bu hekayenin qehremanı sanırdım . Yoox , bir kitabı bir güne oxumaq olmadığını bilirdim . Bir heyatı birgüne nece oxuyacaqdım ki ? Kampüteri söndürüb ayağa qalxdım ...

Yazar: Feride Acarakçay (real hekayə)