Bəzi hallarda arıq insana kökəlmək kök insana arıqlamaqdan daha çətin
olur. İnsan çox yeməyə başlayır, iştah artıran preparatlar və vitaminlər
qəbul edir. Lakin arzuladığı kiloqramlar artmır ki, artmır.
Bu vəziyyətdə nə etmək lazımdır? İlk növbədə terapevtin müayinəsindən
keçin. Bəzi xəstəliklər və pozulmalar zamanı insan normal miqdarlarda
qida qəbul etsə də kökələ bilmir və əksinə arıqlayır. Bu xəstəliklər və
pozulmalar arasında şəkərli diabet, tireotoksikoz (qalxanvari vəzi
xəstəliyi), ağır xroniki stresslər və depressiyalar, mədə-bağırsaq
sistemi xəstəlikləri, bəzi ağ ciyər və ürək xəstəlikləri, onkoloji
xəstəliklər. Lazım olduqda terapevt əlavə müayinə və analizləri təyin
edəcək və (və ya) pasiyenti digər mütəxəssislərin müayinələrinə
göndərəcək. Əgər hər hansı xəstəlik aşkar olunarsa, xəstəyə müalicə
təyin olunacaq.
Lakin heç bir ciddi pozulma və ya xəstəlik aşkar olunmazsa, arıqlığın
digər səbəblərini axtarmaq lazım olacaq. İlk növbədə bu kifayət
etməyən, natamam qidalanma ola bilər.
Kökəlmək istəyən insan öz qida rasionuna diqqət etməlidir. Lakin bu o
demək deyil ki, insan çəkinin artırılmasına gətirən yağlı və şirin
yeməklərə üstünlük verməlidir. Belə "pəhrizin" nəticəsində insan yalnnız
müxtəlif pozulma və xəstəliklər "qazana" bilər.
Qida hər zaman kalorili, keyfiyyətli və xeyirli olmalıdır. Gün ərzində 5
dəfədən az olmayaraq, hər dəfə eyni vaxtda olmaqla, kifayət miqdarlarda
kalorili qidalar qəbul etmək lazımdır.
Səhər yeməyi mütləqdir. Səhər yeməyi dedikdə "pendir-çörək" yox,
tamdəyərli qida qəbulu nəzərdə tutulur. Bu kərə yağı əlavə olunmuş
müxtəlif sıyıqlar + bişmiş yumurta və ya omlet + salat və s. ola bilər.
Səhər kakao qəbul etmək yaxşıdır. Kakao çox xeyirli və kalorilidir.
Qida hər zaman zülal və karbohidratlarla zəngin olmalıdır. Bu ət, toyuq
əti, balıq, yağlı süd məhsulları, ağ çörək, kartof, makaron, sıyıqlar,
paxlalılar (noxud, lobya) və s. ola bilər.
Meyvə və tərəvəzlər, meyvə və tərəvəz şirələri (orqanizm onları yaxşı
qəbul edirsə) və salatları, südlü-meyvəli kokteyllər qida rasionunuzda
daim olmalıdır.
Tortlar, pirojnalar, milli şirniyyatlarımız (paxlava, şəkərbura və s.),
mayalı və qat-qat xəmirdən hazırlanmış piroqlar, bulkalar, pirojki,
blini xama ilə və s. çox kalorilidir və onalrın qəbulu çəkinin artmasına
gətirib çıxarır. Lakin bu qidalardan "süi-istifadə etmək" olmaz ki, bu
səhhətinizə mənfi təsir edə bilər.
Qoz-fındıq da çox xeyirli və kalorili qidadır. Bu səbəbdən hər gün 1-2 ovuc qoz-fındıq yemək olar.
Axşam yeməyi mütləq tamdəyərli olmalıdır. Yaxşı olardı ki, bu ət yeməyi olsun. Axşam yeməyi yatmazdan 2 saat əvvəl olmalıdır.
Kökəlmək istəyən insan kifayət qədər yatmalı və dincəlməlidir, gün ərzində 1,5-2 saat açıq havada gəzməlidir.
Mayenin kifayət miqdarda qəbulu da çox vacibdir. Lakin mayeni qida
qəbulundan əvvəl içməyin, bu halda siz daha az qida qəbul edə
bilərsiniz. Qida qəbul etdikdə ən kalorili yeməkdən başlamaq lazımdır,
salatı isə qida qəbulunun axırına saxlayın. Duru suplara və bulyonlara
yox, daha qatı və kalorili toyuq və ət souslarına üstünlük verin.
Fiziki gərginliklər kökəlmək istəyən insanlara yaxşı kömək edir.
Üzgüçülük, rəqslər, aerobika, fitneslə məşğul olan insanın əzələ
toxuması artır və bu bədənin həcminin artmasına gətirir. Arıq ayaqları
və qolları olan insanlara trenajorlarda xüsusi məşqlər yaxşı kömək edə
bilər.
Həkimin təyini ilə vitamin-mineral kompleksləri, xüsusi iştahanı artıran
preparatları qəbul etmək olar. Ədviyyatlar (istiot, sarıkök, darçın və
s.) iştahanı artırır və bu səbəbdən qidaların hazırlanması zamanı
ədviyyatlardan geniş istifadə edin.